Τετάρτη, 14 Νοεμβρίου 2012 02:48

Spazialismo (Διαστιμισμός)

Γράφτηκε από την 

Ο όρος Spazialismo ή Διαστιμισμός ωρίμασε γύρω από το όνομα του Lucio Fontana (1899-1968) στις αρχές της δεκαετίας του '50, στο Μιλάνο. Ο όρος 'Spazialismo', εμφανίζεται στο ιδρυτικό κείμενο που διατύπωσε ο ίδιος, στο Manifesto Blanco στο Buenos Aires, το 1946. Ο όρος 'Spazialismo' είχε μεγάλη ανταπόκριση και χαρακτήριζε με ακρίβεια τον οραματισμό του Fontana, καθώς 'spazio' στα ιταλικά σημαίνει χώρος.

Μιμούμενοι το παράδειγμα των φουτουριστών, οι διαστημιστές απορρίπτουν ως αναχρονιστικές τις καλλιτεχνικές εκφράσεις που αρκούνται να διαιωνίζουν 'γνωστές μορφές τέχνης' και συγχρόνως εναντιώνονται στη 'ρεαλιστική' παράδοση και στην παράδοση του 'αφηρημένου-συγκεκριμένου', που είναι σύγχρονές τους. Στη 'διαστημική εποχή' θα πρέπει να αντιστοιχεί μια εξίσου 'εκσυγχρονισμένη' μορφή τέχνης που δεν θα είναι η αντανάκλαση της συγκεκριμένης εποχής, αλλά η διαβεβαίωση μιας δυναμικής και αυτόνομης ανανέωσης των καλλιτεχνικών μορφών με τη διαισθητική χρήση πρωτότυπων τεχνικών μέσων: νέον, τηλεόραση, ραντάρ και ιδιαίτερους φωτισμούς.

Οι δημιουργίες του εισηγητή του Spazialismo, L.Fontana,fontana-spazialismoL. Fontana, Cuts and Space - Working Progress, 1951-1952. είναι αποκομμένες από τις έννοιες της ζωγραφικής και της γλυπτικής, αφού αφοσιώνεται σε διαστημικά περιβάλλοντα, διαστημικές έννοιες και δομές από νέον. Οι δημιουργίες του αποτέλεσαν σημαντικό κληροδότημα στην πορεία της Σύγχρονης Τέχνης και ιδιαίτερη έμπνευση στο καλλιτεχνικό στερέωμα. Υπήρξαν πολλοί καλλιτέχνες που 'ακολούθησαν' τα βήματά του, με έργα που συγγενεύουν με τη 'χειρονομιακή' και 'άμορφη' ζωγραφική, δημιουργώντας δυο νέες ομάδες την 'Origine' (1951) και την ' Nucleaire' (1952).

Ένα βασικό χαρακτηριστικό στο έργο του Fontana είναι ότι παρατάσσει τους καμβάδες του μπροστά από μαύρες γάζες, έτσι ώστε 'σκίζοντας' τον καμβά, να δημιουργείται μια αντίθεση φωτός και σκιάς. Το φως λάμπει μέσα από τις ανοιχτές 'πληγές' και δημιουργεί μια μυστηριώδη αίσθηση της ψευδαίσθησης και του βάθους.

Άλλοι σημαντικοί αντιπρόσωποι του κινήματος είναι οι: Mario Deluigi και Tancredi Parmeggiani.

De LuigiM. Deluigi, ‘Motivi sui Vuoti’ (Motifs on Voids), 1950.Ο Mario Deluigi (1901-1978), μετά την κατάκτηση του 'Premio Abano' το 1947, αποφασίζει στις αρχές του 1950 να στραφεί στην αφηρημένη τέχνη και ακολουθεί το 1951 το 'Manifesto dell'Arte Spaziale' και το 1952 συμμετέχει στο 'Movimento Spaziale per la Televisione'. Ο Deluigi στα έργα του έδειξε ιδιαίτερη 'αφοσίωση' στους συσχετισμούς μεταξύ χώρου, φωτός και χρώματος, χαρακτηριστικά που αποτέλεσαν τη βάση των έργων του, εκείνη την περιόδο. Το φώς γι' αυτόν αποτέλεσε βασική αρχή. Προσπαθούσε να το δημιουργεί, όχι να το ζωγραφίζει, με συγκεκριμένα 'κοψίματα' στην επιφάνεια του καμβά χρησιμοποιώντας την τεχνική του 'grattage', όπως έκανε και στο έργο του με τίτλο 'Motivi sui Vuoti' (Motifs on Voids)που παρουσίασε στη Biennale της Βενετίας το 1954.

Ο Tancredi Parmeggiani (1927-1964)mostra.immagini.amici.jpgT. Parmeggiani, 'Senza titolo', 1952. ,ασχολείται κυρίως με ζωγραφικά έργα τα οποία χαρακτηρίζονται από μια ιδιόμορφη χρήση χρωμάτων. Τα χρώματά του, είναι πιο φωτεινά και συνοδεύονται από μία ιδιαίτερη δόνηση στο κεντρικό σημείο του πίνακα. Πολλές φορές εμφανίζονται ιδιαίτερες υφές –στους πίνακές του- δημιουργούμενες από το υλικό και την τεχνοτροπία που χρησιμοποιεί. Κατασκευάζει έτσι έναν πρωτότυπο όγκο, που θυμίζει τα έργα του Pollock και το 'Ζωγραφική δράση' της Αμερικής.

 

 

Βιβλιογραφία:

Άλκης Χαραλαμπίδης, Η Τέχνη του 20ου αιώνα, Η μεταπολεμική περίοδος, τόμος ΙΙΙ, University studio press Εκδόσεις επιστημονικών βιβλίων & περιοδικών, Θες/νίκη 1995.

 

Έκθεση εικόνων


Αναστασία-Μαρία Ηλιοπούλου

Γεννήθηκα τον Αύγουστο του 1988, στο Μαρούσι Αττικής. Είμαι πτυχιούχος του τμήματος Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης του Παν/μίου Ιωαννίνων, με ειδίκευση στην «Ιστορία και Θεωρία της Τέχνης» και Μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο πρόγραμμα MA Arts and Cultures, University of Leiden, με εξειδίκευση στον κλάδο «Museums and Collections». Έχω εργαστεί και υπάρξει εθελόντρια σε διάφορους πολιτιστικούς φορείς μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μου, όπως τα: Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ, 3η Biennale Αθήνας, «Μονόδρομος» κ.α. Τα κύρια ενδιαφέροντά μου είναι η Ζωγραφική, η Φωτογραφία και ο Χορός (Κλασικός, Μοντέρνος και Latin) όπου ασχολούμαι επαγγελματικά.