Μεταξύ άλλων, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης - Εικόνες του 21ου Αιώνα έχει οργανώσει ρετροσπεκτίβες και αφιερώματα στα έργα των Werner Herzog, Bruce Weber, Monika Treut, Joris Ivens, Johan van der Keuken, David & Albert Maysles, Pirjo Honkasalo, Stefan Jarl, Kim Longinotto, Barbara Kopple, Julia Reichert & Steven Bognar, Jennifer Fox, Jon Alpert, Arto Halonen, Joe Berlinger & Bruce Sinofsky.

Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης - Εικόνες του 21ου Αιώνα ξεκίνησε την πορεία του το Μάρτιο του 1999, ως δυναμική εκδήλωση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, στο κατώφλι της νέας χιλιετίας και εν τω μέσω θεμελιακών αλλαγών τόσο στην κοινωνία της πληροφορίας, όσο και στον παγκόσμιο κοινωνικό στίβο. Από τη μια η ραγδαία ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας, με όλα όσα αυτή συνεπάγεται για την καλλιτεχνική έκφραση αλλά και την επικοινωνία -ενημέρωση, και από την άλλη τα «επείγοντα», πολυδιάστατα φαινόμενα, όπως αυτό της παγκοσμιοποίησης, που σηματοδότησαν την αυγή του 21ου αιώνα, έδωσαν στο ντοκιμαντέρ δημιουργική ώθηση και νέες διεξόδους και προοπτικές, φέρνοντας το στο παγκόσμιο κινηματογραφικό προσκήνιο και καθιστώντας τη συγκυρία της δημιουργίας μιας διεθνούς εκδήλωσης για το χώρο εξαιρετικά πρόσφορη. Κάτι που, άλλωστε, αποδείχθηκε εμπράκτως από την μεγάλη και άμεση ανταπόκριση του κοινού (40.000 θεατές κατά μέσο όρο ετησίως) και την αθρόα συμμετοχή σημαντικών προσωπικοτήτων και επαγγελματιών του είδους από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης - Εικόνες του 21ου Αιώνα, Δημήτρης Εϊπίδης, ανέκαθεν πίστευε πως η «καταγραφή της πραγματικότητας είναι το σημαντικότερο και το πιο σύγχρονο στοιχείο πολιτισμού».

Μπαίνοντας στη δεύτερη δεκαετία του, το Φεστιβάλ έχει επεκταθεί, έχει μεγαλώσει το πρόγραμμά του, έχει προσθέσει επιπλέον σεμινάρια, διαλέξεις και ημερίδες στις εκδηλώσεις του, έχει δημιουργήσει εκδοτική κληρονομιά για το είδος του ντοκιμαντέρ, έχει κατακτήσει την αξία του στο παγκόσμιο φεστιβαλικό κύκλωμα. Η πραγματικότητα είναι ευμετάβλητη και πολυδιάστατη και το Φεστιβάλ, χρόνο με το χρόνο, φροντίζει να συμβαδίζει με τις αλλαγές και να ακολουθεί τους ρυθμούς των εξελίξεων - τεχνολογικών, κινηματογραφικών, πολιτικών, κοινωνικών, εμπορικών.

Πολλά έχουν αλλάξει, αλλά οι παραπάνω στόχοι παραμένουν αναλλοίωτοι στον πυρήνα τους. Και το πρωταρχικό εκείνο στοίχημα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης επανέρχεται κι ανανεώνεται κάθε χρόνο, όλο και πιο προκλητικό, όλο και πιο απαιτητικό, όλο και πιο δημιουργικό.