Η πρώτη εκδήλωση θα έχει τίτλο «Η Συμβολή της Ευρώπης στην Επιστημονική Έρευνα», και θα λάβει χώρα την Παρασκευή στις 22 Απριλίου 2016, στις 19:30 στην αίθουσα "Γιώργος Καραγιάννης" του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου.
Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (ESO): Ένα hotspot ευρωπαϊκής έρευνας αιχμής στις Χιλιανές Άνδεις. 50 χρόνια προσφοράς.
To Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (European Southern Observatory) είναι ένας από τους μεγαλύτερους διεθνείς οργανισμούς αστρονομικής έρευνας, στον οποίο συμμετέχουν δεκατέσσερις Ευρωπαϊκές χώρες μέλη. Διαθέτει υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις για την παρατήρηση του Νότιου Ουρανού από ευρωπαίους αστρονόμους. Το ESO συμβάλλει σημαντικά στην διεθνή συνεργασία για την αστρονομική έρευνα. Σήμερα, 52 χρόνια μετά, το ESO διαθέτει πλειάδα αξιόλογων τηλεσκοπίων, έχει εισαγάγει επαναστατική αστρονομική τεχνολογία και βρίσκεται στη φάση κατασκευής του μεγαλύτερου επίγειου τηλεσκοπίου του κόσμου.
Το ESO διαχειρίζεται τρία κορυφαία, σε παγκόσμιο επίπεδο, παρατηρητήρια στην έρημο Ατακάμα της Χιλής:
• La Silla, σε ύψος 2400 μ βόρεια του Σαντιάγο της Χιλής. Είναι εξοπλισμένο με διάφορα οπτικά τηλεσκόπια διαμέτρου ως 3,6 μέτρων και το Τηλεσκόπιο Νέας Τεχνολογίας (ΝΤΤ) στο οποίο εφαρμόστηκε πρωτοποριακά η τεχνολογία ενεργών οπτικών
• Paranal, που αποτελεί την αιχμή του δόρατος με το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (Very Large Telescope VLT) που αποτελείται από τέσσερα κύρια τηλεσκόπια διαμέτρου 8 μέτρων και τέσσερα βοηθητικά διαμέτρου 1,8 μέτρων.
• Chajnantor, που περιλαμβάνει το ραδιοσυμβολόμετρο ALMA, μια μεγάλη συστοιχία 66 παραβολικών κεραιών διαμέτρου 12 και 7 μέτρων σε υψόμετρο 5.000 μέτρων, οι οποίες όταν λειτουργούν διασυνδεδεμένες αντιστοιχούν σε μια γιγαντιαία κεραία διαμέτρου 14 χιλιομέτρων.
• Το Εξαιρετικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο (European Extremely Large Telescope E-ELT), μια εξαιρετικά μεγάλη κατασκευή που θα ολοκληρωθεί το 2024. Με διἀμετρο κύριου κατόπτρου 39 μέτρα θα αποτελεί το μεγαλύτερο επίγειο αστεροσκοπείο στον κόσμο, ¨το μεγαλύτερο μάτι της ανθρωπότητας στο Σύμπαν¨
Οι ανακαλύψεις που έχουν γίνει στο ESO είναι πολυάριθμες, μεταξύ τους ο εντοπισμός της πιο απομακρυσμένης έκρηξης ακτίνων-γ, η επιβεβαίωση της επιταχυνόμενης διαστολής του Σύμπαντος, λεπτομερή εικόνα των άστρων που περιφέρονται γύρω από την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία μας, η πρώτη φωτογραφία εξωπλανήτη (πλανήτη εκτός του ηλιακού μας συστήματος), η ανακάλυψη πολλών ακόμη ¨γήινων¨ εξωπλανητών και η μέτρηση της ατμόσφαιράς τους, της πρώτης γενιάς άστρων στο Σύμπαν καθώς και μερικών εξαιρετικά απομακρυσμένων γαλαξιών του Σύμπαντος. Το E-ELT και τα άλλα μεγάλα τηλεσκόπια στη Χιλή ανα,μένεται να δώσουν πολλές ακόμη ανακαλύψεις στα χρόνια που έρχονται μεταξύ αυτών και τη μέτρηση των παραμέτρων της σκοτεινής μάζας και της σκοτεινής ενέργειας του Σύμπαντος.
Για όλα αυτά τα επιτεύγματα θα μας μιλήσει η πλέον αρμόδια, η Δρ. Danielle Alloin, η οποία διετέλεσε Επιστημονική Διευθύντρια του ESO στη Χιλή επί σειρά ετών.
H Danielle Alloin είναι απόφοιτος του École Normale Supérieure, διετέλεσε ερευνήτρια του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του Παρισιού, του Αστεροσκοπείου της Νίκαιας και του Meudon στη Γαλλία και ερευνήτρια στο Κέντρο Ατομικών Ερευνών του Saclay. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα (1998-2004) διετέλεσε επιστημονική διευθύντρια του Κέντρου Αστρονομίας του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου στο Σαντιάγο της Χιλής
Ευρώπη: Καινοτομία χωρίς όρια στην Επιστήμη και την Τεχνολογία
Τις τελευταίες δεκαετίες τα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα της Ευρώπης είναι αδιαμφισβήτητα, με αποτέλεσμα οι δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης να αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της Ευρωπαϊκής οικονομίας. Η συμβολή των Ευρωπαίων επιστημόνων σε έρευνες αιχμής είναι εξαιρετικά σημαντική και η Ευρώπη έχει να επιδείξει μερικούς από τους πιο προεξέχοντες ερευνητές σε παγκόσμιο επίπεδο, σε διάφορους επιστημονικούς κλάδους και ιδιαίτερα στις θετικές επιστήμες, την διαστημική, την φυσική στοιχειωδών σωματιδίων και την εφαρμοσμένη μηχανική.
Ειδικότερα όσον αφορά τον τομέα των Φυσικών Επιστημών στην Ευρώπη των 28 απασχολούνται περισσότεροι από 15 εκατομμύρια εργαζόμενοι συνεισφέροντας 1,3 τρισεκατομμύρια ευρώ του Gross Value Added (GVA) στην Ευρωπαϊκή οικονομία. Η έρευνα και η ανώτατη εκπαίδευση στον τομέα των Φυσικών Επιστημών έχει επομένως πολύ μεγάλη επίδραση στην Ευρωπαϊκή οικονομία. Οι ερευνητικές υποδομές Παν-Ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ανταποκρίνονται στις ανάγκες της Ευρωπαϊκής επιστημονικής κοινότητας σε κάθε πεδίο έρευνας ανεξαρτήτως γεωγραφικής περιοχής.
Διακρίνονται τρείς κύριες θεματικές ενότητες: Αστρονομία και Αστροσωματιδιακή Φυσική, Σωματιδιακή και Πυρηνική Φυσική, και Αναλυτική Φυσική. Πάνω από 50 ερευνητικά προγράμματα υλοποιούνται τα τελευταία 10 χρόνια σε ατούς τους τομείς υπό την ηγεμονία της Ευρώπης, θέτοντας γερά θεμέλια για την περαιτέρω ανάπτυξη και αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και των εξαιρετικών υποδομών Ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος που έχουν δημιουργηθεί σε όλο τον κόσμο. Μεταξύ άλλων θα αναφερθούμε στα:
• E-ELT (European Extremely Large Telescope): Το μεγαλύτερο τηλεσκοπικό μάτι που θα διαθέτει η ανθρωπότητα για την ανακάλυψη του Σύμπαντος
• HL-LHC (High Luminosity Large Hadron Collider): Ο ισχυρότερος επιταχυντής σωματιδίων υψηλών ενεργειών στον κόσμο, θαμμένος εκατοντάδες μέτρα κάτω από το έδαφος, στο CERN.
• KM3NeT 2.0: Ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο ανιχνευτών νετρίνων από το κοσμικό Σύμπαν βυθισμένων σε διἀφορα σημεία της Μεσογείου
• SKA (Square Kilometre Array): Το μεγαλύτερο ραδιο-τηλεσκόπιο επί της Γης για την ανίχνευση της προέλευσης της ζωής στο Σύμπαν
• CTA (Cherenkov Telescope Array): Μια συστοιχία ανιχνευτών ακτίνων γάμμα υψηλής ενέργειας για την ανίχνευση του μη-θερμικού Σύμπαντος
• EST (European Solar Telescope): Ένα πρωτοποριακό τηλεσκόπιο για την παρακολούθηση της μαγνητικής δραστηριότητας του Ήλιου
• ELI (Extreme Light Infrastructure): Τα ισχυρότερα και ταχύτερα λέιζερς για την ανακάλυψη της αλληλεπίδρασης φωτός και ύλης.
• EMFL (European Magnetic Field Laboratory): Μια μοναδική προσπάθεια παραγωγής των ισχυρότερων μαγνητικών πεδίων που μπορεί να επιτευχθούν.
Η Δρ. Ελένη Χατζηχρήστου, είναι Αστροφυσικός. Διετέλεσε ερευνήτρια στα NASA Goddard Space Flight Center, Πανεπιστήμιο Yale, Αστεροσκοπείο Παρισίων, Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Επί σειρά ετών συμμετέχει στο σχεδιασμό και την υλοποίηση Ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων στους τομείς Αστρονομίας & Διαστήματος.
- Θα ακολουθήσει συζήτηση.
- Η εκδήλωση πραγματοποιείται με την στήριξη του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου.
- Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό. Θα δοθούν βεβαιώσεις παρακολούθησης.