Το Σχολείο λειτουργούσε κατ? αρχάς Κυριακές και εορτές ?όνο, 10-12 το πρωί και 5-7 το απόγευ?α, δεχόταν σπουδαστές οποιασδήποτε ηλικίας και οποιουδήποτε ?ορφωτικού επιπέδου, χωρίς διαδικασία επιλογής. Η φοίτηση ήταν ?ονοετής, ο πειθαρχικός κανονισ?ός αυστηρότατος, η εκπαίδευση παρεχόταν δωρεάν, ενώ χορηγούνταν και υποτροφίες. Το πρόγρα??α περιλά?βανε ιχνογραφία (ελεύθερο και γρα??ικό σχέδιο), ?αθη?ατικά, κατασκευή προπλασ?άτων και στοιχεία αρχιτεκτονικής και, λίγο αργότερα, καλλιγραφίας. Πρώτος διευθυντής («Έφορος») του Σχολείου διορίσθηκε ο λοχαγός του Μηχανικού Φρειδερίκος φον Τσέντνερ (Friedrich von Zentner).
Το «Βασιλικόν Σχολείον των Τεχνών» ή «Σχολείον Πολυτεχνικόν», όπως καθιερώθηκε να αποκαλείται, στεγάσθηκε προσωρινά σε ?ία από τις τρεις οικίες της οικογένειας Βλαχούτση επί της οδού Πειραιώς. Εναρκτήρια η?έρα των ?αθη?άτων ορίσθηκε η 17η Οκτωβρίου 1837. Ο ?έσος αριθ?ός των ?αθητών τα πρώτα έτη πρέπει να έφθανε τους τετρακόσιους και γι? αυτό σύντο?α το Σχολείο ?εταφέρθηκε στην απέναντι, πιο ευρύχωρη, οικία Κωνσταντίνου Βλαχούτση (που επρόκειτο αργότερα να στεγάσει το Ωδείο Αθηνών). Η προσέλευση ?αθητών ήταν τόσο ?εγάλη ώστε το Σχολείο άρχισε πλέον να απορρίπτει αιτήσεις εγγραφής. Πρώτοι δάσκαλοι της ιχνογραφίας διορίσθηκαν οι δανοί αδελφοί Χάνσεν (Hansen). Ωστόσο η εισαγωγή του πρώτου α?ιγώς καλλιτεχνικού ?αθή?ατος πραγ?ατοποιείται κατά πάσα πιθανότητα το 1840 και συνδέεται ?ε τις φιλότεχνες προθέσεις της Σοφί ντε Μαρ?πουά-Λε?πρέν (Sophie de Marbois-Lebrun), της επονο?αζό?ενης Δούκισσας της Πλακεντίας, η οποία και φρόντισε να ?ετακληθεί ο ?αθητής του Ενγκρ (Ingres) Πιερ Μπονιρότ (Pierre Bonirote), ζωγράφος από τη Λυών, για να διδάξει ελαιογραφία σε δώδεκα ?αθητές του Σχολείου. Η πρόσληψη, το 1842, του Φίλιππου Μαργαρίτη για τη διδασκαλία της Στοιχειώδους Ζωγραφικής συ?πίπτει ?ε τον εγκαινιασ?ό του Σχολείου καθη?ερινής φοίτησης, το οποίο λειτουργεί παράλληλα ?ε εκείνο των Κυριακών, και αποτελεί πλέον ένδειξη ?ιας σαφέστερης καλλιτεχνικής κατεύθυνσης στο εσωτερικό του ιδρύ?ατος.
Η συνταγ?ατική επανάσταση της 3ης Σεπτε?βρίου 1843 είχε τις επιπτώσεις της και στη λειτουργία του Σχολείου. Στις 22 Οκτωβρίου 1843 δη?οσιεύεται Διάταγ?α που επιση?οποιεί τρία τ?ή?ατα: το Σχολείο των Κυριακών, προορισ?ένο για τους επαγγελλό?ενους «διαφόρους τέχνας», το Καθη?ερινό Σχολείο, «διά τας βιο?ηχάνους τέχνας», και το Ανώτερο Σχολείο, «διά καθη?ερινήν διδασκαλίαν των ωραίων τεχνών». Εδώ, προβλέπεται η διδασκαλία καθαρά καλλιτεχνικών ?αθη?άτων, από τη ζωγραφική και την αγαλ?ατοποιία ώς τη χαρακτική. Η ένδειξη «Ανώτερον» που συνοδεύει το τ?ή?α των «Ωραίων Τεχνών» είναι χαρακτηριστική των φιλοδοξιών που έτρεφαν οι συντάκτες του διατάγ?ατος για την καλλιτεχνική εκπαίδευση. Νέος διευθυντής του Σχολείου διορίζεται ο αρχιτέκτονας Λύσανδρος Καυταντζόγλου, ο οποίος αναλα?βάνει υπηρεσία τον Ιανουάριο του 1844. Τώρα εισάγεται και το ?άθη?α της Ιστορίας των Εικαστικών Τεχνών και της Ερ?ηνείας Πινάκων, που το διδάσκει ο φιλόλογος Γρηγόριος Παπαδόπουλος. Λίγο αργότερα, ένα νέο, «πρωτοποριακό» ?άθη?α θα προστεθεί στο πρόγρα??α: το ?άθη?α της Φωτογραφίας, που το διδάσκει ο Φίλιππος Μαργαρίτης. Τον Αύγουστο του 1863 εγκρίνεται νέος Οργανισ?ός Λειτουργίας. Η φοίτηση στο Καθη?ερινό τ?ή?α αναβαθ?ίζεται και ορίζεται ως τριετής.
Το 1894 το Πολυτεχνείο καλείται να αντι?ετωπίσει ά?εσα το ζήτη?α της φοίτησης των γυναικών. Τώρα θα συσταθεί «Τ?ή?α Γραφικής και Πλαστικής διά νεανίδας». Το Τ?ή?α θα καταργηθεί το 1901, οπότε και θα επιτραπεί η ?εικτή φοίτηση.
Το ση?αντικό βή?α για τη συγκρότηση ?ιας α?ιγούς Σχολής Καλών Τεχνών θα πραγ?ατοποιηθεί ?ετά το στρατιωτικό κίνη?α του 1909. Με νο?οσχέδιο του Φεβρουαρίου 1910, το καλλιτεχνικό τ?ή?α θα αποχωρισθεί διοικητικά από το τ?ή?α των Βιο?ηχάνων Τεχνών, θα γίνει δηλαδή αυτοδιοικού?ενο, και θα υπαχθεί στο Υπουργείο των Εκκλησιαστικών και της Δη?οσίας Εκπαιδεύσεως. Ο Γεώργιος Ιακωβίδης, Έφορος της Πινακοθήκης, θα είναι και ο πρώτος διευθυντής της αυτόνο?ης Σχολής Καλών Τεχνών, η οποία ωστόσο συνεχίζει να λειτουργεί στο πλαίσιο του Μετσοβίου.
Το 1914 το Μετσόβιο Πολυτεχνείο ?που ονο?άζεται πλέον Εθνικό? αποκτά και νο?οθετικά την ισοτι?ία του ?ε το Πανεπιστή?ιο ως ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυ?α. Με νέο νό?ο ρυθ?ίζεται η λειτουργία της Σχολής Καλών Τεχνών. Στο επίπεδο της οργανωτικής δο?ής του ιδρύ?ατος θεσπίζεται πλέον η διαδικασία πρόσληψης διδασκόντων όχι ?ε διορισ?ό αλλά ?έσω ανοιχτών προκηρύξεων. Ωστόσο το γεγονός ότι ο ζωγράφος Κωστής Παρθένης δεν εκλέγεται αλλά διορίζεται ?ε διάταγ?α που δη?οσιεύεται στην Εφη?ερίδα της Κυβερνήσεως την 11η Δεκε?βρίου 1929 είναι ενδεικτικό των ειδικών συνθηκών υπό τις οποίες επιχειρείται η καλλιτεχνική ανανέωση της Σχολής. Ο διορισ?ός του Παρθένη έχει την υποστήριξη του ίδιου του τότε πρωθυπουργού Αλέξανδρου Παπαναστασίου αλλά και του Ζαχαρία Παπαντωνίου, ο οποίος διδάσκει στη Σχολή αισθητική και ιστορία της τέχνης.
Τον Ιακωβίδη θα τον διαδεχθεί στη διεύθυνση της Σχολής ο Κωνσταντίνος Δη?ητριάδης, ο οποίος διορίζεται ?ε ειδική νο?οθετική πράξη. Με το Νό?ο 4791 που δη?οσιεύθηκε στις 3 Ιουλίου 1930 η Σχολή ανωτατοποιείται (εφόσον καθίσταται ισότι?η ?ε το -ήδη αναγνωρισ?ένο ως ανώτατο- Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο) αλλά και ανεξαρτητοποιείται. Η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, αρχικά καλλιτεχνικό τ?ή?α του Σχολείου των Τεχνών, κόβει τότε τον ο?φάλιο λώρο που τη συνέδεε ?ε το Πολυτεχνείο και εξελίσσεται πλέον ως ανεξάρτητο εκπαιδευτικό ίδρυ?α ?ε κύριο στόχο «την εν ταις εικαστικαίς τέχναις πρακτικήν και θεωρητικήν ?όρφωσιν καλλιτεχνών». Ο συ?βολισ?ός της αποκοπής υλοποιείται ?ε την απάλειψη του τελευταίου ίχνους τούτης της παλαιάς συ?βίωσης: το Σχολείο των Κυριακών καταργείται ?ε τη συνταξιοδότηση και του τελευταίου διδάσκοντος.
Με τον ίδιο νό?ο ιδρύονται και οι Καλλιτεχνικοί Σταθ?οί της Σχολής, ενώ ως προϋπόθεση εισαγωγής στο πρώτο, προπαρασκευαστικό έτος σπουδών τίθεται η κατοχή απολυτηρίου Πρωτοβάθ?ιας Εκπαίδευσης και η υποβολή φακέλου σχεδίων από τον υποψήφιο. Για την εισαγωγή σε Εργαστήριο, τη βασική δηλαδή εκπαιδευτική ?ονάδα της Σχολής που προβλέπεται ήδη από νό?ο του 1923 και συνεχίζει έως σή?ερα να αποτελεί τον εκπαιδευτικό πυρήνα του Τ?ή?ατος Εικαστικών Τεχνών, ο υποψήφιος συ??ετέχει σε εισαγωγικές εξετάσεις. Τη δεκαετία του 1930 θα δοκι?ασθούν στην πράξη όλες οι προβλεπό?ενες ρυθ?ίσεις του νό?ου, του οποίου η εφαρ?ογή θα έχει ?ακρόπνοες επιπτώσεις στην εκπαιδευτική δο?ή της ΑΣΚΤ. Το 1939 θεσ?οθετείται επίση?α η έδρα της Ιστορίας της Τέχνης. Την κατέλαβε ο Παντελής Πρεβελάκης, διαδεχό?ενος τον Ζαχαρία Παπαντωνίου, και τη διατήρησε επί 35 χρόνια.
Οι συνθήκες του Β΄ Παγκόσ?ιου Πολέ?ου, της Κατοχής και του Ε?φυλίου τη δεκαετία του 1940 επέβαλαν την υπολειτουργία της Σχολής. Τον Δη?ητριάδη, που απεβίωσε το 1943, διαδέχθηκε ως διευθύνων ο Επα?εινώνδας Θω?όπουλος. Ο Θω?όπουλος, το 1944, ?ετά τη δη?οσίευση του νό?ου που ?εταβίβαζε την αρ?οδιότητα της εκλογής του διευθυντή της Σχολής στο Σύλλογο των Διδασκόντων, αναλα?βάνει τη διεύθυνση ώς το 1948.
To 1947 o Γιάννης Μόραλης διαδέχεται τον Παρθένη σε ηλικία 31 ετών και διδάσκει στη Σχολή επίσης επί 35 χρόνια. Κατά την εικοσαετία 1950-1970 καθηγητές όπως ο ζωγράφος Γεώργιος Μαυροΐδης, ο χαράκτης Κωνσταντίνος Γρα??ατόπουλος, ο ζωγράφος Σπύρος Παπαλουκάς, οι γλύπτες Γιάννης Παππάς, Δη?ήτρης Καλα?άρας, Θανάσης Απάρτης καθώς και ο αρχιτέκτονας Παύλος Μυλωνάς πλουτίζουν ?ε την παρουσία τους και τη διδασκαλία τους τη Σχολή. Το 1960 ιδρύονται τα εργαστήρια εφαρ?ογών, τα ?ετέπειτα κατ? επιλογήν εργαστήρια. Την εποχή εκείνη διδάσκει στο Εργαστήριο Ψηφιδωτού η Έλλη Βοΐλα-Λάσκαρη, η πρώτη γυναίκα που εντάχθηκε στο διδακτικό προσωπικό της Σχολής. Την περίοδο της δικτατορίας (1967-1974) οι σπουδαστές συ??ετέχουν στους αγώνες κατά της χούντας, και κανείς από τους διδάσκοντες δεν συνεργάζεται ?ε το καθεστώς των Συνταγ?αταρχών.
Μετά την αποκατάσταση της Δη?οκρατίας το διδακτικό προσωπικό της Σχολής ανανεώνεται ?ε καλλιτέχνες όπως οι Παναγιώτης Τέτσης, Δη?οσθένης Κοκκινίδης, Νίκος Κεσσανλής, Δη?ήτρης Μυταράς, Γιώργος Νικολαΐδης, Ηλίας Δεκουλάκος, Θανάσης Εξαρχόπουλος και ο αρχιτέκτονας Σάββας Κονταράτος, έτσι ώστε να αντιπροσωπεύονται οι τάσεις της σύγχρονης τέχνης τόσο στο εργαστήριο όσο και στον θεωρητικό χώρο (που ε?πλουτίστηκε ?ε την καθιέρωση ?αθή?ατος Εισαγωγής στη Φιλοσοφία και την Αισθητική, το οποίο δίδαξε επί 15 χρόνια περίπου ο Παύλος Χριστοδουλίδης).
Στη θέση του Παντελή Πρεβελάκη, που αποχώρησε το 1974, εξελέγη η ιστορικός τέχνης Μαρίνα Λα?πράκη-Πλάκα, η πρώτη γυναίκα ?έλος του Συλλόγου Καθηγητών της Σχολής. Το 1992 εξελέγη και η πρώτη γυναίκα Διευθύντρια Εργαστηρίου, η ζωγράφος Ρένα Παπασπύρου.
Μεγάλη το?ή στην εξέλιξη της Σχολής υπήρξε η παραχώρηση από το κράτος, επί πρυτανείας Παναγιώτη Τέτση, των εγκαταστάσεων του παλιού εργοστασίου υφαντουργίας ?ε την επωνυ?ία «Σικιαρίδειον» επί της οδού Πειραιώς 256. Οι εγκαταστάσεις αξιοποιήθηκαν ουσιαστικά από τον πρύτανη Νίκο Κεσσανλή και σή?ερα στεγάζουν το ?εγαλύτερο ?έρος των δραστηριοτήτων της ΑΣΚΤ.
Πηγή:asfa.gr