Αυτή η αξιοσημείωτη ποικιλία στις γνώμες και τις απόψεις ίσως τελικά να μην είναι και η πιο αποτελεσματική λύση στα προβλήματα. Ίσως και να μην οδηγεί πουθενά με άλλα λόγια. Και αυτό γιατί καταδειχνεί ότι σαν κοινωνία συνεχίζουμε να λειτουργούμε με όρους κατακερματισμένης κοινότητας ανθρώπων στο πλαίσιο της οποίας το ατομικό συμφέρον και οπτική υπερκερνά το συλλογικό συμφέρον και την κοινή στόχευση. Δείχνουμε ως όλον να μην έχουμε μια κοινή πυξίδα πλεύσης, να μην έχουμε μια υποτυπώδη έστω συλλογική ιεράρχηση προτεραιοτήτων όσον αφορά τα βήματα που θα μας οδηγήσουν στην έξοδο από το τούνελ της κρίσης.

       Προσωπικά μιλώντας, θα προτιμούσα να είχαμε κατασταλάξει ήδη από τα πρώτα στάδια της κρίσης στο που θα πρέπει να στρέψουμε το εθνικό αναπτυξιακό μοντέλο της επόμενης δεκαετίας. Να είχαμε δηλαδή κατασταλάξει όχι μόνο στα μέσα αλλά και στον συλλογικό στόχο επίτευξης της πολυπόθητης ανάκαμψης. Και σε αυτό το πλάνο δεκαετίας είναι αναπόφευκτο να μην απουσιάζουν πεδία όπως ο Τουρισμός, η Ναυτιλία, το Περιβάλλον και ο Πολιτισμός μας. Όσο και αν ψάχνω δεν μπορώ να εντοπίσω κάποιο άλλο πεδίο επιχειρηματικότητας στο οποίο η χώρα μας να κατέχει συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με τις άλλες ανταγωνίστριες χώρες και που να μπορεί να αποδώσει μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και χωρίς τεράστιες υποδομές ή κόστος τα αναγκαία θετικά αποτελέσματα.. Με άλλα λόγια, δεν χρειάζεται να το ψάχνουμε και πολύ, ο τρόπος για να σωθούμε βρίσκεται μπροστά μας και δεν είναι άλλος από την ορθολογική, έξυπνη και ουσιαστική αξιοποίηση των ανωτέρω πεδίων προκειμένου να δημιουργηθούν οι απαραίτητες διαδράσεις και να επιτευχθεί η συνακόλουθη ισχυροποίηση της πατρίδας μας στο διεθνές επιχειρηματικό επίπεδο.

       Και επειδή μια στήλη για τον Πολιτισμό δεν μπορεί να ασχολείται αποκλειστικά με θέματα Ναυτιλίας και Τουρισμού, θα εστιάσω στην αναγκαιότητα αξιοποίησης του πολιτιστικού μας πλούτου. Δεν χωρά αμφιβολία ότι σε αυτό το θέμα έχουμε δυστυχώς μαύρα μεσάνυχτα. Εν έτει 2013 δεν έχουμε επιλύσει το ζήτημα της επέκτασης του ωραρίου των αρχαιολογικών χώρων για να μπορούν οι τουρίστες που κατεβαίνουν από τα κρουαζιερόπλοια να επισκέπτονται απρόσκοπτα τους τόπους για τους οποίους, στο κάτω κάτω, επέλεξαν την Ελλάδα για προορισμό τους. Σε επίπεδο πολιτιστικής διπλωματίας δεν έχουμε δημιουργήσει την απαραίτητη οργανωτική και θεσμική βάση προκειμένου η προβολή και ανάδειξη του ελληνικού πολιτιστικού μας προϊόντος να γίνεται με τρόπο συντεταγμένο και συντονισμένο με άμεσα οικονομικά και πολιτικά οφέλη για την πατρίδα μας. Δεν γίνεται να έχουμε φτάσει σε αυτό το σημείο και με την εικόνα της Ελλάδας να έχει καταβαραθρωθεί διεθνώς, και να μην έχουμε αποφασίσει ως Πολιτεία την δημιουργία ενός αυτόνομου, λειτουργικού και αξιόπιστου Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού στο εξωτερικό, στα πρότυπα του Γαλλικού Ινστιτούτου ή του Βρετανικού Συμβουλίου. Ενός Ιδρύματος υπεύθυνου για την προβολή της χώρας, για την διοργάνωση εκθέσεων και κάθε είδους εκδηλώσεων ελληνικού χαρακτήρα, για την προσέλκυση τουριστών και φοιτητών από το εξωτερικό για την συνδιοργάνωση πολιτιστικών δράσεων με άλλους κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς, για την μετάφραση ελληνικών βιβλίων σε άλλες γλώσσες και φυσικά για την πιστοποίηση της ελληνικής γλώσσας ή για την διοργάνωση εκπαιδευτικών workshops σε ελληνικά τοπόσημα παγκόσμιας εμβέλειας, όπως η Ακαδημία Πλάτωνος ή το Λύκειο του Αριστοτέλη...

      Είναι επιπλέον απαράδεκτο ακόμη και σήμερα να λέμε ότι ο Πολιτισμός είναι «η βαριά βιομηχανία της πατρίδας μας» την στιγμή που δεν κάνουμε τίποτα για να ξεκινήσουν τα γρανάζια των μηχανών της να δουλεύουν. Αντί να δίνουμε χρήματα στον Πολιτισμό κόβουμε κονδύλια, σταματάμε επιχορηγήσεις σε μουσεία και φεστιβάλ, δεν προσπαθούμε να βρούμε το αναγκαίο προσωπικό μέσω μετατάξεων προκειμένου να στελεχωθούν πολιτιστικοί και αρχαιολογικοί χώροι. Δεν αξιοποιούμε τον σπουδαιότερο πολιτιστικό κληρονόμημα που αυτήν την στιγμή κατέχουμε που δεν είναι άλλο από την γλώσσα μας, άυλη πολιτιστική κληρονομιά οικουμενικής εμβέλειας και σημασίας όπου αντί να την προστατεύουμε την καταστρέφουμε καθημερινά. Δεν κάνουμε τίποτα για να παροτρύνουμε νέους ανθρώπους να ασχοληθούν με τον Πολιτισμό, να τον πάρουν στα χέρια τους, να τον αναδείξουν και να καρπωθούν τα τεράστια ψυχικά και οικονομικά οφέλη που μπορεί απλόχερα να τους προσφέρει.

      Είναι τόσα πολλά τα παραδείγματα έλλειψης αυτής της νοοτροπίας και πολιτικής όπου θα ήταν ακατόρθωτο να χωρέσουν σε ένα μικρό άρθρο γνώμης. Υπάρχουν όμως κάποια σημάδια αισιοδοξίας, κάποια δείγματα ότι οι νέοι άνθρωποι αρχίζουν να σκέφτονται διαφορετικά, αρχίζουν να δράττουν την ευκαιρία της κρίσης και να αναλαμβάνουν την ευθύνη να οδηγήσουν την χώρα στην ανάκαμψη βασιζόμενοι αποκλειστικά στο μοναδικό πολιτιστικό πλεόνασμα της πατρίδας μας.

       Η δημιουργία, σε λίγες εβδομάδες, του πρώτου και μοναδικού Μουσείου Ελληνικής Γαστρονομίας είναι ένα σαφές δείγμα της μεταστροφής των νέων προς αυτήν την κατεύθυνση. Νέα παιδιά με όρεξη για δουλειά και δημιουργία ανοίγουν τα φτερά τους στο δύσκολο στίβο της πολιτιστικής διαχείρισης και επιχειρούν να προβάλλουν την μοναδικότητα της ελληνικής γαστρονομίας σε Έλληνες και ξένους επισκέπτες. Σε ένα νεοκλασικό κτήριο των αρχών του προηγούμενου αιώνα, στου Ψυρρή, κοντά στην ιστορική Πλατεία Ηρώων, νέοι άνθρωποι αρχίζουν να δημιουργούν και να θέτουν επί τάπητος την αναγκαιότητα της αξιοποίησης του πολιτιστικού μας πλεονάσματος για άμεσα κοινωνικά πρωτίστως οφέλη αλλά και για την ίδια την εικόνα τα χώρας μας στο εξωτερικό. Συνιστά δε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πως ο πολιτισμός μπορεί να αξιοποιηθεί ως πεδίο επιχειρηματικότητας και να συνδυάσει την γνώση με την γεύση και την προσωπική ικανοποίηση με το συλλογικό κέρδος μιας κοινωνίας. Και όλα αυτά τόσο απλά, αξιοποιώντας μόνο αυτά που οι πρόγονοι και η ιστορία μάς προσφέρει απλόχερα μέχρι και σήμερα, την Γαστρονομία ως ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς για την οποία θα πρέπει να νιώθουμε υπερήφανοι.

      Με την ευχή να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση και για άλλους νέους, μένω με την ελπίδα ότι κάτι αλλάζει σε αυτόν τον τόπο, και αυτό προέρχεται από όλους εμάς τους νέους ανθρώπους που επιμένουμε και εμμένουμε στην πίστη μας στην μοναδικότητα του ελληνικού πολιτισμού και που επιθυμούμε αυτό τον πλούτο που κληρονομικά φέρουμε να μπορέσουμε να τον κληροδοτήσουμε ακόμη μεγαλύτερο στις επόμενες γενιές. Μπορούμε και μόνοι μας αρκεί να το πιστέψουμε.