- Είναι ο χορός μια ψυχο-θεραπευτική μέθοδος;

Στα αγγλικά, υπάρχουν δύο διαφορετικές λέξεις που σχετίζονται με τον χορό. Από τη μία, ο ‘χορός’ έχει σχέση με κάθε δραστηριότητα που εμπεριέχει κίνηση και αισθητική μορφή και όπως κάθε άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα – μαγειρική, ζωγραφική, αναρρίχηση – μπορεί να δράσει θεραπευτικά ( υπάρχει εξειδικευμένος τομέας που ασχολείται με αυτό το κομμάτι, το dance therapy). Από την άλλη, υπάρχει το ακαδημαϊκό πεδίο των σπουδών χορού, κι αυτή είναι μία διαφορετική έννοια που αφορά το τμήμα μας στο Deree-ACG. Όταν μιλάμε για ακαδημαϊκό πεδίο σπουδών εννοούμε την οργάνωση της μάθησης και τη συστηματική ανάπτυξη νέας γνώσης που συνδυάζει την καλλιτεχνική, την πρακτική και την θεωρητική πλευρά του χορού.

- Ποιους σημαντικούς χορογράφους εκτιμάτε και πως πιστεύετε ότι έχουν επιδράσει στην δουλειά σας;

Η ιστορία του χορού είναι τόσο μακρά και πολυποίκιλη όσο αυτή της μουσικής, των καλών τεχνών και του θεάτρου. Υπάρχουν εξαιρετικοί χορευτές ,χορογράφοι και θεωρητικοί από διάφορες εποχές και με πρωτοποριακό έργο που έχουν διαμορφώσει τη σκέψη και την πρακτική μου: το Ballet Comique de la Reine του Beaujoyeulx από το 1581 είναι ένα εντυπωσιακό multi-media έργο. Οι πρώτες θεωρίες του μπαλέτου του Blasis το 1800 όπως και η επανάσταση του Rudolf Laban, την εποχή της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Τα αισθησιακά αντικείμενα του Forsythe, το μίγμα ινδικού κλασικού και σύγχρονου χορού του Jeyasingh (χωρίς τον οποίο ο Khan δεν θα είχε αναδειχθεί). Kι άλλοι πολλοί βέβαια: ο Cunningham, η Pina, η Halprin, η Efva Lilja, ο Kurt Jooss, η Rosemary Butcher, η Linda και ο Josef (RootlessRoot). Η λίστα είναι τεράστια και χρωστώ σε όλους από κάτι. Σήμερα, εύκολα ξεχνάμε ότι η καινοτομία μπορεί μόνο να ανθήσει σε έδαφος που έχει ήδη καλλιεργηθεί από άλλους πριν από μας αλλά και μαζί με εμάς.

- Πώς ορίζετε τη σχέση ανάμεσα στον χορευτή και τον χορό;

Αυτό είναι ένα συνεχές θέμα συζήτησης που δεν έχει μόνο μία απάντηση. Σαν μορφή τέχνης, ο χορός είναι μοναδικός καθώς είναι η μόνη μορφή στην οποία το όργανο, το υποκείμενο και το μέσο της καλλιτεχνικής έκφρασης έγκεινται στην πολυπλοκότητα του ανθρώπινου σώματος. Κάθε χορευτής ορίζει τη δική του προσωπική σχέση με τον Χορό. Για κάποιους, ο χορευτής είναι απλά το όργανο, για άλλους είναι συνυφασμένος με ‘τον χορό’ (αντικείμενο-υποκείμενο σε ένα). Προσωπικά, πρόσκειμαι προς την άποψη ότι τα πράγματα είναι ακραίως συνυφασμένα – το υποκείμενο που χορεύει είναι αναντικατάστατο, ποτέ δεν ξαναδουλεύω την ίδια χορογραφία με νέους χορευτές. Ο ‘χορός’ έχει σημαδευτεί από τον χορευτή που δούλεψε μαζί μου κι όταν αυτός δεν είναι πια εκεί μαζί μου, αυτός ο συγκεκριμένος ‘χορός’ παύει να υπάρχει, ‘πεθαίνει’. Όπως και στη ζωή, κάτι πρέπει να πεθάνει ώστε κάτι άλλο να αναπτυχθεί.

- Τι ερωτήματα θέτει κατά την γνώμη σας ο χορός σήμερα;

Σε διάφορα κείμενα μου, έχω υποστηρίξει την ανάγκη να ξανασυλλογιστούμε τον ρόλο του χορού στη σύγχρονη κοινωνία. Και δεν εννοώ απλά να κάνουμε χορό που αφηγείται την κρίση, κλπ., αλλά να αναλογιστούμε πολύ σοβαρά πριν καν κάνουμε χορό. Η παραγωγή έργων χορού αυτή τη στιγμή λειτουργεί σαν μια επικάλυψη, σαν τον ήχο μιας τυχαίας συζήτηση χωρίς νόημα –πολλή δουλειά ,πολλή προσπάθεια που δεν οδηγεί πουθενά. Η ανασφάλεια για το μέλλον έχει οδηγήσει στην αύξηση της άμεσης ικανοποίησης και ο χορός επί σκηνής μοιάζει να ικανοποιεί μια «τυφλή όρεξη» όπως λέει ο Dewey, κενή από κάθε αίσθηση προσωπικής και συλλογικής ιστορικότητας. Πρέπει να χαμηλώσουμε τους ρυθμούς αυτής της δελεαστικής μηχανής παραγωγής και να λάβουμε όλα αυτά υπόψη μας.

- Ποια η γνώμη σας για τους έλληνες χορευτές σε σχέση με τους συναδέλφους τους στο εξωτερικό;

Η θέμα της ‘εθνικότητας’ σε σχέση με το ‘επίπεδο’ μου φαινόταν πάντα ανόητο. Δεν υπάρχει ένα μόνο ‘επίπεδο’ Ελλήνων χορευτών όπως δεν υπάρχει και ένα μόνο επίπεδο σε καμία χώρα. Το ‘επίπεδο’ καθορίζεται από πολλούς παράγοντες, σίγουρα όμως όχι από την εθνικότητα. Για παράδειγμα, μπορεί να είμαι από το Puerto Rico αλλά εκπαιδεύτηκα στη Γερμανία και στην Αγγλία, άρα είμαι επιπέδου Puerto Rico, Γερμανίας ή Αγγλίας; Η εθνοκεντρική ματιά στην εκπαίδευση χορού είναι προβληματική και δημιουργεί εμπόδια στην ανάπτυξη, όπως είδαμε και με την ανόητη δήλωση του Akram Khan και του Lloyd Newson ότι η Αγγλία δεν βγάζει χορευτές υψηλού επιπέδου. Μπορεί πράγματι να μην ‘παράγει’ χορευτές που διακρίνονται για τη δική τους δουλειά, αλλά αναπτύσσει εκπληκτικούς χορευτές/χορογράφους που διακρίνονται σε άλλα είδη δουλειάς. Ελπίζω να γίνομαι κατανοητή.

- Ποια θέματα χορογραφιών βρίσκετε ελκυστικά;

Έχω πολλά ερευνητικά ενδιαφέροντα και με έχουν οδηγήσει σε μία ποικιλία χορογραφιών με διαφορετική αισθητική. Αυτή την εποχή ασχολούμαι με τον ‘ηλικιωμένο χορευτή’, μελετώντας ξανά την σχέση της τεχνικής με τη χορογραφία. Πρέπει να διανοηθούμε τον χορό σε σχέση με τις πολλαπλές και διαφορετικές δεξιότητες, κάτι που σπάνια βλέπουμε στην ελληνική σκηνή και πρέπει στον ‘σύγχρονο χορό’ να εντάξουμε στοιχεία εθνικά – η σκηνή σύγχρονου χορού στην Ελλάδα είναι ευρωκεντρική με έναν τρόπο που δεν βλέπει κανείς πουθενά πια σε άλλα μέρη του κόσμου, ούτε καν στην Ευρώπη.

- Θα θέλατε να μιλήσετε για την θέση σας σχετικά με τις νέες σχέσεις ανάμεσα στην εννοιολογική προσέγγιση και την πρακτική;

Έκανα αυτή τη δήλωση για πρώτη φορά το 2008 στο πλαίσιο του European League of Arts Institutes , σε μια παρουσίαση για practice-based διδακτορικά προγράμματα. Η δήλωση επιχειρεί να συμπυκνώσει και να προαγάγει την κατανόηση σχετικά με την αλληλεπίδραση ανάμεσα σε νέους τρόπους σκέψης και νέους τρόπους χορευτικής δημιουργίας . Ο χορός δεν είναι μόνο η δημιουργία ενός ‘στιλ’ που να ‘πουλάει’, δυστυχώς υπάρχουν πολλά παραδείγματα ‘branding’ τεχνικών χορού άνευ περιεχομένου. Αντίθετα, η διαδικασία χορευτικής δημιουργίας μέσα από τη σύνδεση της τεχνικής με ιδέες και έννοιες, είναι κάτι δυναμικό, ρευστό και ζωντανό.

- Μιλήστε μας για το νέο πρόγραμμα Bachelor of Arts in Contemporary Dance Practice του Deree.

Έχω να πω τόσα πολλά! Έχοντας δουλέψει και διευθύνει προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα στις μεγαλύτερες Ακαδημίες – Κονσερβατουάρ στην Ευρώπη (Laban, Royal Central School of Speech and Drama, Stockholm Danshogkolan), είχα την ευκαιρία να αρχίσω σε μικρότερη κλίμακα κάτι από την αρχή, μαζί με όλους όσους βρίσκονται δίπλα μου και επιθυμούν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις. Ήδη υπήρχε στο Deree το πρόγραμμα minor (μία υποειδίκευση 6 μαθημάτων) με φοιτητές που έκαναν το κυρίως πτυχίο τους σε άλλο τομέα, αλλά ήταν πρόθυμοι να δουλέψουν σαν πλήρως απασχολούμενοι επαγγελματίες χορευτές: έτσι παρουσιάστηκαν projects σε δημόσιους χώρους, αναπτύχθηκαν σχέσεις με πανεπιστήμια του εξωτερικού. Όλα αυτά προετοίμασαν το έδαφος για το νέο προπτυχιακό πρόγραμμα. Κι αυτό δεν αναδείχθηκε από το πουθενά, ούτε είναι το αποτέλεσμα των δικών μου θέσεων, αλλά δημιουργήθηκε από την καλλιέργεια του κοινού οράματος σπουδαστών , καθηγητών και καλλιτεχνών. Το όραμα αυτό διαμορφώθηκε περαιτέρω από την αποστολή του Κολλεγίου να προσφέρει στην Ελλάδα υψηλής ποιότητας διεθνή εκπαίδευση, να γαλουχήσει αποφοίτους που όχι απλά θα είναι κορυφαίοι στον τομέα τους αλλά με κοινωνική συνείδηση και ικανότητα θα είναι ικανοί αρχιτέκτονες του μέλλοντος . Αυτή είναι η πρόκληση αλλά και η δύναμη αυτού του νέου εγχειρήματος.

- Ποια είναι τα σχέδια σας για το μέλλον;

Πολλά! Φυσικά, πάνω απ’ όλα είναι να ξεκινήσουμε το πρόγραμμα στο Deree. Όσον αφορά το προσωπικό μου έργο : Μόλις τελείωσα ένα μεγάλο project στις ΗΠΑ – με χρηματοδότηση από το National Endowment for the Arts – που βασίστηκε στην εξερεύνηση του χορού και της έννοιας της διεπιστημονικότητας. Το project είχε τρία τμήματα – τη δημιουργία ενός έργου, μία σειρά εκπαιδευτικών εργαστηρίων για χορευτές και καλλιτέχνες, κι ένα κοινοτικό πρόγραμμα σε ειδικούς χώρους κατοικίας για ανθρώπους με σοβαρές σωματικές και νοητικές αναπηρίες. Θα επιστρέψω τον Σεπτέμβριο στο Barbican στο Λονδίνο για μία residency με θέμα Leadership in Arts, και τον Οκτώβριο θα είμαι στο Danshogskolan της Στοκχόλμης για μία residency στο νέο μεταπτυχιακό πρόγραμμα MA in Circus Practice. Μετά, αν όλα πάνε καλά, θα βρεθώ το Νοέμβριο στη Μπογκοτά για να παρουσιάσω την ατομική δουλειά μου στο International Arts Festival. Ενδιάμεσα, θα συμμετέχω στην υπέροχη έκθεση [Out]-topias που επιμελείται ο Θάνος Βόβολης στο Μουσείο Μπενάκη. Εκεί θα παρουσιάσω τη δουλειά μου ως μέλος της ομάδας Theatre enCorps αλλά και μια σειρά έργων από τους φοιτητές του προγράμματος χορού του Deree.
Όπως βλέπετε, δεν υπάρχει διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην ακαδημαϊκή ενασχόληση με τον χορό και στη ζωή ως καλλιτέχνης. Το να τα διαχωρίζουμε είναι μία ξεπερασμένη συντηρητική άποψη, η καινοτομία βρίσκεται στο να τα συνδυάζουμε!

Info:

Contemporary Dance Practice

Ανακοίνωση ακροάσεων (audition) για το νέο ακαδημαϊκό πρόγραμμα χορού του Deree.
Η Σχολή Καλών και Παραστατικών Τεχνών Frances Rich του Deree – The American College of Greece και το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών και Χορού ανακοινώνουν την έναρξη του προπτυχιακού προγράμματος σύγχρονου χορού (Contemporary Dance Practice), από το νέο ακαδημαϊκό έτος 2016-17.

Το πρόγραμμα σπουδών, που είναι πιστοποιημένο από το Open University, UK, έχει επιμεληθεί η χορογράφος και επικεφαλής του τμήματος Θεατρικών Σπουδών και Χορού, Ana Sanchez-Colberg, η οποία συνεργάστηκε με κορυφαίες προσωπικότητες του χώρου ώστε να δημιουργηθεί ένα καινοτόμο ακαδημαϊκό πρόγραμμα με γνώμονα τις σύγχρονες εξελίξεις τόσο στην τέχνη όσο και στην εκπαίδευση και την κατάρτιση των επαγγελματιών χορευτών.
Εκτός από τα γενικότερα κριτήρια εισαγωγής στο Deree που θα πρέπει να πληροί κάθε υποψήφιος, θα πραγματοποιηθούν ακροάσεις (audition) για την εισαγωγή στο πρόγραμμα. Οι υποψήφιοι θα αξιολογηθούν βάσει της τεχνικής τους, της δημιουργικότητας στον αυτοσχεδιασμό, καθώς και μίας ατομικής συνέντευξης.
Οι τελικές ακροάσεις θα πραγματοποιηθούν στις εγκαταστάσεις του Deree, στις 31 Αυγούστου και στις 10 Σεπτεμβρίου!
Για περισσότερες πληροφορίες και συμμετοχή, επικοινωνήστε: 210 600 9800 εσωτ. 1410 (www.acg.edu)