Αυτό είναι το μήνυμα του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) που κατακλύζει τις τελευταίες εβδομάδες εφημερίδες και περιοδικά. Με τρόπο απλό και...εύπεπτο, ο ΣΕΤΕ προσπαθεί να αναδείξει την σημασία της ελληνικής γαστρονομίας για το ελληνικό τουριστικό προϊόν συνολικά, βασιζόμενος σε επιστημονική έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2009. Σύμφωνα με αυτήν, με 400.000 ευρώ επένδυση σε ενέργειες μάρκετινγκ, η γαστρονομία μπορεί μέσα σε 5 μόλις χρόνια να γίνει ένας από τους κύριους λόγους επιλογής της Ελλάδας ως προορισμού διακοπών. Και γιατί όχι, όταν η χώρα μας έχει να επιδείξει μια πλουσιότατη μεσογειακή κουζίνα, βασισμένη σε αγνά πρωτογενή υλικά της ελληνικής υπαίθρου που άλλες χώρες δεν μπορούν, λόγω κλίματος, να έχουν και αντ' αυτού τα εισάγουν ή επισκέπτονται την χώρα μας για να τα γευθούν από κοντά; Γιατί όχι όταν γαστρονομία, περιβάλλον, πολιτισμός και παράδοση συνδυάζονται εξαιρετικά σε όλα τα μήκη και πλάτη της πατρίδας μας;
Είναι πλέον περισσότερο από εμφανής η ανάγκη να φύγουμε από το τρίπτυχο «ήλιος – θάλασσα - Greek souvlaki» και να οδηγήσουμε τον ελληνικό τουρισμό σε νέους ορίζοντες και νέα πεδία δραστηριότητας. Ο λεγόμενος γαστρονομικός τουρισμός αρχίζει να σχηματοποιείται και στην Ελλάδα και να συγκροτεί έναν πολλά υποσχόμενο πυλώνα τουριστικής ανάπτυξης όπου αν συνδυαστεί με τους ήδη υπάρχοντες στην χώρα, θα μπορέσει να αναβαθμίσει αισθητά το συνολικό τουριστικό προϊόν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Και αυτό γιατί, η γαστρονομία, όταν βασίζεται σε ντόπια υλικά και παραδοσιακές μεθόδους παρασκευής, μπορεί από μόνη της να αποτελέσει επαρκή λόγο για να επισκεφθεί κάποιος μια ξένη χώρα.
Τα οφέλη από την ανάπτυξη του συγκεκριμένου είδους τουρισμού είναι πολλαπλά: από την μια αναβαθμίζεται το τουριστικό μας προϊόν, καθώς ξενοδοχεία και ξενώνες θα προσφέρουν πλέον ένα ποιοτικά ανώτερο αλλά και «διαφορετικό» πρωινό σε σχέση με το τυποποιημένο που προσφέρουν σήμερα, και από την άλλη τοπικοί αγροτικοί παραγωγοί έχουν την ευκαιρία να αυξήσουν τα εισοδήματα τους καθώς θα προσφέρουν τα προϊόντα τους σε μια ολοένα αναπτυσσόμενη αγορά.
Προθήκες με τοπικά παραδοσιακά προϊόντα θα μπορούσαν να βρίσκονται σε κάθε χώρο υποδοχής ξενοδοχείων και καλάθια προϊόντων θα μπορούσαν να προσφέρονται ως welcome gift στους τουρίστες ή ως ευχαριστήρια προσφορά λίγο πριν φύγουν. Ο τουρίστας που γνωρίζει και έλκεται από τα τοπικά προϊόντα θα ενθαρρύνεται να τα αναζητήσει και στη χώρα του και, αν δεν υπάρχουν, θα ζητήσει από τα τοπικά του καταστήματα να τα εισάγουν. Αυτό σημαίνει εκτίναξη των ρυθμών παραγωγής, διάθεσης και πώλησης αυτών των προϊόντων, αλλά και τεράστια δυναμική αύξησης των ελληνικών εξαγωγών, ειδικά τώρα που η χώρα χρειάζεται απεγνωσμένα συνάλλαγμα. Παράλληλα, τα ποσοστά ανεργίας στην ύπαιθρο θα μειωθούν και νέοι άνθρωποι από τα αστικά κέντρα της χώρας ίσως προτιμήσουν την μετάβαση τους στην ύπαιθρο για το ξεκίνημα μια νέας αγροτικής ή κτηνοτροφικής επιχείρησης παραγωγής παραδοσιακών προϊόντων. Τέλος, η συνολική εικόνα του ελληνικού τουρισμού θα αναβαθμιστεί, οι ξένοι τουρίστες θα έχουν μια πιο ολοκληρωμένη εμπειρία από την σύντομη επίσκεψη τους στην πατρίδα μας, αυτή η αίσθηση εντοπιότητας-ελληνικότητας του πρωινού ή του γεύματος (σε συνδυασμό με ελληνικό κρασί ή λικέρ) θα τους μείνει αξέχαστη και ο «γαστρονομικός πατριωτισμός» θα αποφέρει επιπλέον έσοδα στην εθνική οικονομία αξιοποιώντας απλά τις δικές μας δυνάμεις! Φαίνεται ότι αυτό το κατάλαβαν γρήγορα ο Δήμαρχος και οι ξενοδόχοι της Σαντορίνης και για αυτό ανακήρυξαν με κάθε επισημότητα το 2013 έτος γαστρονομίας για το νησί!
Προσπάθειες που πέτυχαν!
Τα τελευταία χρόνια, υπήρξε μια σειρά προσπαθειών προς αυτήν την κατεύθυνση. Η καμπάνια Sympossio, (που ξεκίνησε η Aldemar και στην πορεία προσέλκυσε και μια σειρά άλλων χορηγών), περιόδευσε σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις και απέσπασε εξαιρετικές κριτικές, ήταν πρωτοπόρος σε αυτό τον τομέα, φέρνοντας την ελληνική παραδοσιακή γαστρονομία σε όλες τις εκφάνσεις τις κοντά στους πολίτες της Βόρειας Ευρώπης, προνομιακού χώρου προέλευσης εισερχόμενου τουρισμού στην Ελλάδα. Ακολούθησαν δράσεις όπως του συγκροτήματος Terra-Creta Maris στη Χερσόνησο Ηρακλείου, που χρησιμοποιεί την κρητική κουζίνα ως βασικό στοιχείο του brand του με τη διοργάνωση μαθημάτων μαγειρικής παραδοσιακής κρητικής κουζίνας, παραδοσιακής τυροκομίας και απόσταξης τσικουδιάς, ενώ φέρει περήφανα το σήμα Πιστοποίησης Ποιοτικής Κρητικής Κουζίνας. Επίσης μια σειρά νέων ή και παλαιότερων εξαγωγικών εταιριών και διαδικτυακών portals έχουν δημιουργηθεί, στοχεύοντας να φέρουν τον Έλληνα μικρό παραγωγό παραδοσιακών προϊόντων σε επαφή με τις αγορές του εξωτερικού.
Καιρός για δράση
Όσον αφορά το τι πρέπει η Πολιτεία να πράξει για την ανάπτυξη του γαστρονομικού τουρισμού, πρώτα απ' όλα θα πρέπει να ακούσει και να επεξεργαστεί σοβαρά τις προτάσεις των αρμοδίων φορέων όπως αυτές του ΣΕΤΕ. Στη συνέχεια θα πρέπει να συνδράμει στην υλοποίηση εκστρατείας ενημέρωσης προς τις μικρομεσαίες κυρίως τουριστικές επιχειρήσεις για τα οφέλη της προμήθειας ελληνικών τοπικών προϊόντων τόσο για τους ίδιους όσο και για την εθνική οικονομία. Χρησιμοποιώντας το διαδίκτυο, το Υπουργείο Τουρισμού θα μπορούσε να δημιουργήσει μια ιστοσελίδα που θα παρουσιάζει με τρόπο απλό στους ξένους τουρίστες ελληνικά προϊόντα γαστρονομίας σε αντιστοιχία με τον τόπο που παράγονται, τα πολιτιστικά χαρακτηριστικά, την παράδοση και το περιβάλλον της περιοχής, καθώς και ποια ξενοδοχεία προσφέρουν μια ολοκληρωμένη γαστριμαργική εμπειρία. Αυτά τα ξενοδοχεία θα πιστοποιούνται από τον ΕΟΤ ως ξενοδοχεία που παρέχουν Ελληνικό Παραδοσιακό Πρωινό ανώτατης ποιότητας σε συνεργασία με τοπικούς παραγωγούς. Με αυτόν τον τρόπο, ξενοδοχεία που δεν έχουν ενταχθεί μέχρι τότε στην προσπάθεια, θα πεισθούν για την ένταξη τους, καθώς τα οφέλη θα είναι εμφανή. Τέλος, για να μπορέσουν οι μονάδες να βάλουν στην άκρη τα φθηνά τυποποιημένα πρωινά, βασισμένα σε συμπυκνωμένους χυμούς και βουτυράκια δανέζικου τύπου και να προμηθευτούν ελληνικά παραδοσιακά προϊόντα, θα πρέπει να εξεταστεί και η μείωση του εγχώριου κόστους μεταφοράς αυτών των προϊόντων, όπως και το φορολογικό καθεστώς που τα διέπει, προκειμένου το κόστος να προσεγγίσει το κόστος των πολύ φθηνότερων εισαγόμενων. Αλλά και σε επίπεδο Δημοσίων Σχέσεων, ο ΕΟΤ θα μπορούσε να μεθοδεύσει τη χρήση ελληνικών προϊόντων και την παρασκευή ελληνικών παραδοσιακών συνταγών σε μεγάλης τηλεθέασης εκπομπές μαγειρικής χωρών-στόχων όπως της Μ. Βρετανίας ή της Ρωσίας.
Η ιδέα των θεματικών εστιατορίων
Άλλη μια ιδέα τόσο για την προώθηση τις ελληνικής γαστρονομίας και του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό, όσο και για την άμβλυνση της κακής δημοσιότητας που περιβάλλει την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια είναι το θεματικό εστιατόριο. Συγκεκριμένα, μια αλυσίδα εστιατορίων σε πολλές σημαντικές πρωτεύουσες και πόλεις του κόσμου που θα φέρνει σε επαφή τον πελάτη όχι μόνο με την ελληνική γαστρονομία, αλλά και με τη μουσική, το θέατρο, τη μοντέρνα καλλιτεχνική παραγωγή της Ελλάδας, που δεν θα περιορίζεται σε αρχαίο και βυζαντινό διάκοσμο, αλλά θα δείχνει όλη την πολιτιστική διαδρομή της Ελλάδας, με διαφορετικά αυθεντικά αντικείμενα σε κάθε εστιατόριο, με ελληνική μουσική κάθε είδους να παίζει, με οθόνες που θα προβάλλουν όχι μόνο σποτάκια αλλά ταινίες και σειρές από την Ελλάδα, εκπομπές από το αρχείο της ΕΡΤ, θεατρικές παραστάσεις κάθε είδους και ερασιτεχνικά βιντεάκια τραβηγμένα με προσωπική κάμερα και με ζωντανή σύγχρονη και παλαιότερη ελληνική μουσική. Το concept αυτό θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από Έλληνες του εξωτερικού και του εσωτερικού ή να αποτελέσει προϊόν συνεργασίας τύπου cluster και να διαφημιστεί μέσω των κρατικών δομών και καναλιών επικοινωνίας ως «Experience the real Greece in your city», με την μόνη κρατική παρέμβαση να είναι η παραχώρηση αντικειμένων και υλικού από τα αρχεία της ΕΡΤ και άλλων κρατικών φορέων.
Συνοψίζοντας, θα λέγαμε ότι ο γαστρονομικός τουρισμός μπορεί να αποτελέσει από μόνος του λόγο επίσκεψης ξένων τουριστών στην πατρίδα μας. Μπορεί επίσης να συνδυαστεί με τέτοιον τρόπο, ώστε το τελικό τουριστικό προϊόν να συνθέτει μια μοναδική εμπειρία πολιτισμού και αναψυχής που θα ξεκινά από τα αξιοθέατα, το περιβάλλον, την ιστορία και την παράδοση του τόπου μας και θα καταλήγει στο ...πιάτο του. Έτσι ο τουρίστας θα έχει κάθε λόγο να επισκεφθεί ξανά και ξανά την χώρα μας και μάλιστα διαφορετικούς τόπους ώστε να δοκιμάσει διαφορετικές παραδοσιακές συνταγές και προϊόντα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εθνική μας οικονομία και για την νέα προσπάθεια που κάνουμε ως χώρα να στηριχτούμε στις δικές μας δυνάμεις. Η βασική επιδίωξη κάθε τουριστικού προορισμού είναι να τον «ερωτευτεί» ο τουρίστας, ώστε να ξαναγυρίσει σε αυτόν. Και ως γνωστόν, ο έρωτας περνά από το στομάχι...
*Το παρόν άρθρο συνυπογράφεται απο τους Γιάννη Παπαδημητρόπουλο, MBA in Tourism και Όμηρο Δ. Τσάπαλο, MSc in Politics and Communication.
