- Αγαπητή κα Λύγαρη, καταρχάς θα ήθελα να μιλήσουμε για το έργο του Ετιέν Λεπάζ, 'Το καβούκι του ελέφαντα' το οποίο και σκηνοθετείτε στη Θεατρική Σκηνή του 'Τρένου στο Ρουφ'. Πώς προέκυψε αυτή η παράσταση;
Αντιμετωπίζοντας σαν πολίτης αυτή την άθλια κατάσταση στην οποία έχει βυθιστεί η χώρα, σκέφτηκα, επειδή πιστεύω πάρα πολύ στην εκπαιδευτική χροιά που μπορεί να έχει το θέατρο πέρα απ' το να είναι αμιγώς ένας τρόπος διασκέδασης, να προσανατολιστούμε δραματολογικά σε κάτι που θα έκανε ενδεχομένως τον κόσμο να σκεφτεί, να τον βοηθήσει ώστε να ξεπεράσει ορισμένα από τα προβλήματα τα οποία βιώνουμε. Όταν η Μαρία Ευσταθιάδη μου πρότεινε το έργο του Ετιέν Λεπάζ, έμεινα πραγματικά άφωνη με το πώς ένας νεαρός άνθρωπος, ζώντας σε μια εφησυχασμένη κοινωνία, αυτή του Καναδά, μπόρεσε να αφουγκραστεί την παγκόσμια αναταραχή που υπάρχει στις δυτικές κοινωνίες και να γράψει ένα τόσο επίκαιρο και δυνατό θεατρικό κείμενο. Το οποίο είναι και εξαιρετικό θεατρικό έργο. Είναι ένα έργο που έχει δύο μόνο ηθοποιούς και μάλιστα άντρες, πράγμα το οποίο δεν είχα ξανατολμήσει. Μάλιστα ο ένας από τους δύο ρόλους, ο πιο δύσκολος κατά τη γνώμη μου, είναι ο λιγομίλητος. Άρα λοιπόν έπρεπε να βρεθεί ένας πάρα πολύ καλός ηθοποιός, για να μπορέσει να ερμηνεύσει αυτό το δύσκολο ρόλο, αλλά και απ' την άλλη ένας εξίσου καλός ηθοποιός για να πάρει στις πλάτες του το βάρος του δεύτερου ρόλου.
Έτσι λοιπόν έχω τη χαρά να συνεργάζομαι φέτος για πρώτη φορά με τον Μάνο Βακούση, στο ρόλο του Κλωντ που είναι ο μεσήλιξ της υπόθεσης, αλλά και με τον νεότερο, πολύ ταλαντούχο Άρη Τσαμπαλίκα, του οποίου αυτή η ερμηνεία θα σχολιαστεί πολύ θετικά νομίζω. Βασιζόμενη λοιπόν σε αυτούς του δύο εξαιρετικούς συναδέλφους ξεκίνησα για αυτή την περιπέτεια, γιατί αυτά τα δύσκολα χρόνια, ο κόσμος διαλέγει πιο επιδερμικούς τρόπους διασκέδασης, ενώ εμείς προτείνουμε το ακριβώς αντίθετο, κάτι το οποίο είναι δύσκολο και στο οποίο πρέπει ο θεατής να θέλει να εισχωρήσει. Αυτό το έργο λοιπόν, πιστεύω πως έχει να προσφέρει θαύματα, σε όποιον θέλει να σκαλίσει την επιφάνεια μιας φαινομενικά απλής ιστορίας. Έχει να κάνει με έναν μεσήλικα ο οποίος ανοίγει την πόρτα του σε ένα απρόσμενο επισκέπτη κατά τη διάρκεια μιας νεροποντής. Σκαλίζοντας ξεφυτρώνουν όλα αυτά τα θέματα που αντιμετωπίζουμε στις μέρες μας, που έχουν να κάνουνε με τον φόβο, με το διαφορετικό, με την ανασφάλεια, με την ατομική ευθύνη, με τον ατομικισμό και τελικά με την έλλειψη της συνειδητότητας, του γνώθι σεαυτόν, που υποτίθεται πως αν την είχαμε, δεν θα είχαμε φτάσει σε αυτό το σημείο. Ήταν μια συνειδητή επιλογή, εν καιρώ κρίσης και χαιρόμαστε πολύ, όταν μας λένε οι θεατές ότι κουβαλάνε το έργο μέσα τους, ότι το σκέπτονται. Μάλιστα κάποιοι θεατές τηλεφώνησαν στο ταμείο και ρώτησαν αν υπάρχει κάποιος υπεύθυνος για να το συζητήσουν. Αυτό για μένα είναι η μεγαλύτερη χαρά.
Η μεταφράστρια του έργου μας, λέγεται Μαρία Ευσταθιάδη, και είναι συγγραφέας και η ίδια. Είναι η δεύτερη φορά που συνεργαζόμαστε και είναι πραγματικά εξαιρετική. Η πρώτη φορά ήταν στο 'Κολιέ της Ελένης', μια παράσταση στην οποία έπαιζα πέρυσι. Είναι μεγάλη χαρά για έναν ηθοποιό, να έχει στα χέρια του ένα κείμενο που δεν έχει ανάγκη, να του αλλάξεις ούτε ένα τόνο. Δηλαδή είναι τόσο άψογα μεταφερμένο, στην ψυχολογία των ηρώων, στην καθημερινή ελληνική γλώσσα κλπ, που είμαστε όλοι πολύ ευχαριστημένοι.
Ο Παναγιώτης Βελιανίτης που έκανε τη μουσική, υπογραμμίζει το σασπένς του έργου, το οποίο μπορώ να πω ότι στην αρχή είχα παραβλέψει, γιατί είχα μείνει περισσότερο στην κοινωνικοπολιτική διάσταση του πράγματος. Το σασπένς του έργου είναι στοιχείο ενός πολύ καλού θεατρικού κειμένου, αφού κρατά τον θεατή σε εγρήγορση με διαρκείς ανατροπές και εκπλήξεις.
Η κίνηση είναι της Αννέτας Κουβελιώτη και οι φωτισμοί του Γιάννη Δρακουλαράκου. Φέτος δεν έχουμε ιδιαίτερα σκηνικά, γιατί το ίδιο το τρένο είναι ένα σκηνικό από μόνο του. Άλλωστε πιστεύω πως υπάρχει ανάγκη να ξαναγυρίσουμε στην ουσία του θεάτρου, στο κύτταρο, στην αλήθεια, στις δυνατές ερμηνείες των ηθοποιών που καθηλώνουν τους θεατές. 'Επιστροφή στην Αφετηρία' λοιπόν, όπως λέγεται κάποια στιγμή και στο έργο.
- Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια και για την σατιρική παράσταση σύγχρονου χορού 'Show B...'; Χορός, μέσα σε ένα ακινητοποιημένο βαγόνι τρένου ακούγεται πολύ ενδιαφέρον εγχείρημα...
Είναι ένα στοίχημα που έχω βάλει εδώ και πάρα πολλά χρόνια.Έχω μια μακρινή σχέση με το χορό, παλιά χορογραφούσα σε παιδικούς θιάσους, δίδασκα κίνηση ως ηθοποιός και γι' αυτό αγαπώ πολύ το χορό. Θεωρώ ότι ο χορός δεν είναι μόνο τα γκραν ζετέ, χορός μπορεί να είναι οτιδήποτε εκφράζεται μέσα από μια κίνηση του σώματος, έστω και αμυδρή σαν αυτή του βλεφάρου. Όταν συζητούσα με χορογράφους και χορευτές για κάποια παράσταση χορού στο 'Τρένο στο Ρουφ', μου έλεγαν πως είναι αδύνατον να χορέψει κανείς σε αυτή την τόσο μικρή σκηνή. Όταν γνώρισα την Πέπη Ζαχαροπούλου και την χοροθεατρική ομάδα Πινέζα, στο 1ο φεστιβάλ 'τα 12 κουπέ' που διοργανώσαμε πρόπερσι, και μου πρότειναν να κάνουμε μια χορευτική performance, μέσα σε ένα κουπέ που θα ήταν μόνο για τρεις θεατές και πέντε χορεύτριες, ένιωσα τεράστια χαρά. Ήταν μάλιστα από τις καλύτερες στιγμές του φεστιβάλ και έτσι μετά από πρότασή μου να οργανώσουνε μια παράσταση στο τρένο, προέκυψε το 'Show B...'.
Το έργο σατιρίζει το glamour το οποίο ταλάνισε την ελληνική κοινωνία τα προηγούμενα χρόνια. Πρωταγωνιστούν τέσσερις κυρίες της show biz κι ένας σερβιτόρος, με σκηνικό ένα πολυτελές εστιατόριο, όπου συμβαίνουν διάφορα ευτράπελα.
- Στο 'Τρένο στο Ρουφ' έχετε και Παιδική Σκηνή, τι παρουσιάζετε φέτος στο 'δύσκολο' κοινό της;
Καταρχάς πρέπει να συμφωνήσω ότι είναι πολύ δύσκολο το παιδικό θέατρο και ότι αισθάνομαι μεγάλη ευθύνη, ανεβάζοντας μια παιδική θεατρική παράσταση και το αντιμετωπίζω πολύ σοβαρά. Όμως δεν ξέρω αν η ελληνική οικογένεια, την οποία θεωρώ πολύ συντηρητική, είναι αρκετά ευαισθητοποιημένη, ώστε να μπορέσει να εισπράξει από ένα θέαμα, αυτό που θα βοηθούσε τα παιδιά να γίνουν οι πολίτες του μέλλοντος. Πρέπει το παιδικό θέατρο να προσανατολιστεί σε πιο ουσιαστικά πράγματα, καθώς το μέλλον θα είναι πολύ διαφορετικό και οι γονείς δεν μπορούν να αντιληφθούν τι μπορεί να έχουν ανάγκη τα παιδιά τους σε είκοσι χρόνια από τώρα. Λειτουργώντας για 5η χρονιά την παιδική σκηνή με πολλές δυσκολίες, κάθε χρόνο κάνουμε κάτι διαφορετικό, ξεκινήσαμε με τον Ευγένιο Τριβιζά (2 χρονιές), συνεχίσαμε με τον Αύγουστο Κορτώ, τον Ηλία Μαμαλάκη και αυτή τη χρονιά στρεφόμαστε στο πρωτοποριακό παιδικό θέατρο, με ένα έργο της Κλωντίν Γκαλεά, η οποία είναι βραβευμένη συγγραφέας και ψυχολόγος ενώ γράφει και για παιδιά.
Το έργο λέγεται 'Κοντορεβυθούλα... μια σύγχρονη ιστορία', αλλά δεν έχει σχέση με το γνωστό παραμύθι του Κοντορεβυθούλη για τον εξής λόγο: ο Κοντορεβυθούλης αφήνει πίσω του πετραδάκια, για να μη χαθεί και να επιστρέψει σπίτι του. Η Κοντορεβυθούλα όμως είναι ένα εφτάχρονο κοριτσάκι που έχει 7 μαγικά βότσαλα, τα οποία τοποθετεί μπροστά της , και έτσι χαράζει το δικό της μονοπάτι στη ζωή και το μέλλον. Άρα έχουμε μια αντιστροφή του μύθου: δεν πάω πίσω, προχωράω μόνος/η μου μπροστά, με τις δικές μου δυνάμεις. Αυτό σαν μήνυμα είναι εξαιρετικά δυνατό και αισιόδοξο, και χτίζει προσωπικότητες που θα μπορούν να αντιμετωπίσουν στο μέλλον πολύ δύσκολα συμβάντα. Η παράσταση διαρκεί 45 λεπτά και συνοδεύεται από ένα ημίωρο θεατρο-παιδαγωγικό πρόγραμμα, το οποίο έχει οργανώσει η θεατροπαιδαγωγός Τζωρτζίνα Κακουδάκη.
Το έργο έχει εντυπωσιακές εικόνες με βιντεοσκοπημένους ηθοποιούς να συνδιαλέγονται με τους ηθοποιούς επί σκηνής, με μουσικές, με τραγούδια και βέβαια την ιστορία της μικρής Βιολέτας, της πρωταγωνίστριας, που είναι ένας ύμνος στη γενναιοδωρία και στην αγάπη. Τα παιδιά εισάγονται έτσι, μέσω του παιχνιδιού αυτού, στα μηνύματα του έργου που θα παρακολουθήσουν μετά. Το έργο προτείνεται και για τους γονείς, γιατί σχολιάζει την υπερπροστατευτικότητα απέναντι στα παιδιά τους, που με την υπερβολική τους αγάπη, πολλές φορές τα καταπιέζουν, τα οδηγούν λάθος και τα εμποδίζουν να ονειρευτούν και να χαράξουν τον δικό τους δρόμο στη ζωή. Αυτό μπορεί να μην αρέσει σε κάποιον γονιό, γιατί είναι κατά κάποιο τρόπο ένας καθρέφτης απέναντι στο πρόσωπό του, αλλά τον μπορεί να τον κάνει να σκεφτεί τη θέση του απέναντι στο παιδί του. Πως οφείλει να είναι ο στυλοβάτης και το δίχτυ ασφάλειας για το παιδί του, αλλά χωρίς να κρέμεται πάνω του. Να το βοηθήσει να αποκτήσει τη δύναμη και την αυτοπεποίθηση ότι μπορεί να προχωρήσει και μόνο του στη ζωή σαν χρειαστεί.
- Επίσης παρουσιάζετε και μια θεατρική performance ονόματι 'Λίγο ακόμα σοκολάτα!' στο Μουσικό Βαγόνι. Πώς προέκυψε αυτή η πρωτότυπη παράσταση;
Είναι μια παράσταση που αγαπήθηκε πάρα πολύ, κατά τη διάρκεια του 2ου φεστιβάλ 'τα 12 κουπέ'. Δεν είναι μουσική παράσταση, το θέμα έχει να κάνει με την επιθυμία και είναι μια πρόταση πολύ διαφορετική και πρωτότυπη. Πρόκειται για τέσσερεις διαφορετικές ιστορίες επιθυμίας, σχετικές με τον εθισμό μας στην γλυκιά αμαρτία της σοκολάτας. «Μαγειρεύουν» δηλ προετοιμάζουν σοκολάτα, σε διαφορετικές γεύσεις, ανάλογα με την ιστορία που παρουσιάζουν κάθε ημέρα. Και έτσι λοιπόν κάποιος θεατής μπορεί να έρθει την Πέμπτη να παρακολουθήσει μια ιστορία και να δοκιμάσει την πικάντικη σοκολάτα, την Παρασκευή τη γάλακτος, το Σάββατο τη bitter και την Κυριακή τη λευκή, κάθε φορά με μιαν άλλη ιστορία. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι μια γευστική θεατρική εμπειρία. Οι δύο κοπέλες που παίζουν στην παράσταση, η Ειρήνη Αναγνωστοπούλου και η Χριστέλα Γκιζέλη, είναι θαυμάσιες οικοδέσποινες!
- Τέλος θα ήθελα να μας μιλήσετε για το New Wagon και το σχετικό φεστιβάλ νέων καλλιτεχνών ('τα 12 κουπέ'), αλλά και για τα δρώμενα της Αποβάθρας, που το ακολουθούν. Πώς γεννήθηκε αυτή η ιδέα;
Το φεστιβάλ 'τα 12 κουπέ' το έχουμε πλέον καθιερώσει, καθώς έχει μεγάλη ανταπόκριση. Μέσα σε λίγες μέρες περνάνε από το New Wagon, εκατοντάδες κόσμου, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων, αλλά κυρίως από την Αποβάθρα, την οποία έχουμε ανοίξει από πέρυσι και θα συνεχίσουμε με περισσότερες εκδηλώσεις σε όλους τους καλλιτεχνικούς τομείς (εικαστικά, μουσική, χορός, θέατρο και performances) πάντα με φαγητό και ποτό! Ξεκινάμε λοιπόν το Μάιο με 'τα 12 κουπέ' και συνεχίζουμε το καλοκαίρι με τα δρώμενα τις Αποβάθρας. Καθώς κλείσαμε 15πενταετία στο 'Τρένο στο Ρουφ', ένιωσα την ανάγκη ν' ανοίξω το χώρο σε νέους ανθρώπους και να αποδείξω ότι το θέατρο μπορεί να είναι το παν, με μόνο έναν θεατή και έναν ηθοποιό και τελικά νομίζω ότι το πετύχαμε.
- Σας ευχαριστούμε πολύ!
Και εγώ σας ευχαριστώ!
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επισκεφθείτε τον ιστότοπο του 'Τρένου στο Ρουφ' πατώντας τον παρακάτω σύνδεσμο: trenostorouf