Diego Rodriguez de Silva y Velazquez Las Meninas, 1656 Pablo Picasso Las Meninas κατά τον Velazquez, 17.8.1957
Η εξαντλητική μελέτη έργων των μεγάλων ζωγράφων του παρελθόντος είναι ένα από τα πιο εκπληκτικά πεδία δημιουργίας του Πικάσο. Επεξεργάστηκε τα έργα τους ακούραστα σαν σε μια συνεχή συνομιλία μαζί τους. Eκτελούσε μια εντατική άσκηση στη ζωγραφική της ζωγραφικής. Η παράδοση ήταν γι΄ αυτόν μια δεξαμενή με υλικό προς εξερεύνηση, ένα ορυχείο γεμάτο φόρμες, για να τις επεξεργαστεί, να τις μετασχηματίσει, να αντλήσει διδάγματα και ίσως να τις εξευμενίσει, πριν τις μεταφράσει στην αναγνωρίσιμη δική του εικονογραφία. Συνδιαλεγόταν με τα αριστουργήματα των μεγάλων δασκάλων, σαν να αντιμετώπιζε διανοητικούς γρίφους. Με λεπτομερή και εντατική δουλειά, αλλά αδιαφορώντας για το ύφος των δημιουργών τους, έσπαζε τους κανόνες τους και τα ανακύκλωνε, χαρίζοντάς τους μια καινούργια ζωή, μέσα από μια διαφορετική οπτική αντίληψη. Με την προσωπική του ερμηνεία και το χαρακτηριστικό πικασικό μορφοπλαστικό ιδίωμα «ανανέωσε» τη διαχρονικότητά τους και την αδιαφιλονίκητη αξία και τελειότητα τους.
Francisco Goya Η Γυμνή Μάγια, 1800
Pablo Picasso Ξαπλωμένο Γυμνό (Jacqueline Roque), 1964
Το 1898 ο Πικάσο φέρεται να είπε στη Μαδρίτη πως: «στην τέχνη πρέπει κανείς να σκοτώνει τον πατέρα του». Ο Βελάσκεθ υπήρξε ένας μύθος για την Ισπανία, ήταν το «πρότυπο» του ζωγράφου, με το οποίο αναμετρήθηκε ο Πικάσο με μεγάλη επιμονή. Οι Las Meninas είναι μια εικόνα μάχης ανάμεσα στην πραγματικότητα, την ψευδαίσθηση και την τεχνική. Ο Πικάσο, στις δικές του παραλλαγές, αναζήτησε ένα απόσταγμα με απλοπλοιημένες, γεωμετρικές φόρμες, άφησε ορατά τα αποτυπώματα των απόντων και απελευθέρωσε από το έργο μια μουσικότητα, σαν σταθερή ρυθμική ταλάντωση, που μοιάζει να απορρέει από την κληρονομιά της μοντέρνας γαλλικής ζωγραφικής, τον Μπράκ και τον Ματίς.
Στα πορτραίτα σωματοφυλάκων αποτίει φόρο τιμής στους Ελ Γκρέκο και Ρέμπραντ, οι οποίοι είχαν διακριθεί σε αυτή τη θεματολογία. Αποκαλυπτική είναι η υπογραφή του Πικάσο στο πίσω μέρος του καμβά του Σωματοφύλακα, (Mousquetaire,1967) ως Domenico Theotocopoulos van Rijn da Silva : Σε ηλικία 85 χρόνων, ο Πικάσο, φαίνεται να ταυτίζεται με τους Γκρέκο, Ρέμπραντ και Βελάσκεθ, θεωρώντας εαυτόν άξιο μαθητή και διάδοχό τους στον 20ό αιώνα. Οι μεγάλοι δημιουργοί επικοινωνούν μεταξύ τους και η περιπέτεια της τέχνης συνεχίζεται με επεισόδια αλληλεπιδράσεων. Σύμφωνα με τον Τ.Σ.΄Ελιοτ : «Δεν υπάρχει ποιητής ή άλλος καλλιτέχνης που να έχει από μόνος του το πλήρες του νόημα. Η σπουδαιότητά του, η αξιολόγησή του, είναι η αξιολόγηση της σχέσης που έχει με τους πεθαμένους ποιητές και καλλιτέχνες».
Κατερίνα Καζολέα
Iστορικός τέχνης
Πηγή: http://www.hridanos.gr