Η οδός Πειραιώς αποτελούσε για πολλές δεκαετίες, και συνεχίζει να αποτελεί μέχρι και στις μέρες μας, χαρακτηριστικό παράδειγμα κεντρικής λεωφόρου εκατέρωθεν της οποίας αναπτύχθηκαν πλήθος βιομηχανικών συγκροτημάτων, βιοτεχνιών, εργαστηρίων και διοικητικών υπηρεσιών. Και όλα αυτά σε συνδυασμό με μια διαχρονική πολιτιστική ανάπτυξη, όπως μαρτυρούν εκκλησίες, πολιτιστικά κέντρα, πάρκα, θέατρα και νεοκλασικά δείγματα αρχιτεκτονικής.

Ο πολυχώρος της Τεχνόπολης υπήρξε το πρώτο βήμα για την μεταμόρφωση της περιοχής στο Γκάζι σε κέντρο πολιτισμού και ψυχαγωγίας. Και με κάποιες εξαιρέσεις φυσικα...Την τελευταία δεκαετία, η σημασία που αποδίδουν ιδιώτες επενδυτές αλλά και η ίδια η Πολιτεία (!) στην οδό Πειραιώς έχει αρχίσει να ενισχύεται και να μετουσιώνεται σε απτά παραδείγματα αναμόρφωσης ολόκληρων περιοχών και δημιουργίας νέων πόλων αναψυχής και πολιτισμού. Ο σύγχρονος και καλαίσθητος εκθεσιακός χώρος του Μουσείου Μπενάκη στο ύψος του Ρουφ, το Ίδρυμα Πολιτισμού Μιχάλης Κακογιάννης, το ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού με την νέα του θόλο και τις πρωτοποριακές του δραστηριότητες, το εικαστικό Σχολείον της Ειρήνης Παππά και η Τεχνόπολις στο Γκάζι, αφιερωμένη στον Μάνο Χατζιδάκι, είναι μερικά μόνο από τα πολιτιστικά βήματα που η Αθήνα κατάφερε να περπατήσει τα τελευταία δέκα χρόνια, παρά τις ατελείωτες γραφειοκρατικές παλινδρομήσεις και την διαχρονική έλλειψη συντονισμού και προτεραιοτήτων. Η Πολιτεία επένδυσε στον Πολιτισμό αλλά και στην Παιδεία, με το να στεγάσει την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στα κτίρια των άλλοτε Ελληνικών Υφαντηρίων (στέγαση η οποία δυστυχώς δεν συνοδεύτηκε και με μια ανάπλαση του κεντρικού νεοκλασικού κτιρίου, το οποίο είναι και το πιο εντυπωσιακό), αλλά και να δημιουργήσει την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης στην περιοχή των εργατικών κατοικιών στον Ταύρο. Επιπλέον, μετά κόπων και βασάνων, ο Δήμος Αθηναίων κατάφερε να απαλλοτριώσει μια εντελώς υποβαθμισμένη περιοχή, την γνωστή σε εμάς και ως Κορεάτικη Αγορά, γεμάτη βουλκανιζατέρ και συνεργεία, και στην θέση της να δημιουργήσει έναν νέο πνεύμονα πρασίνου 6 στρεμμάτων, που βρίσκεται σε πλήρη αρμονία τόσο με την απόληξη της πεζοδρομημένης Ερμού, όσο και με το εικαστικό πάρκο της Τεχνόπολης που βρίσκεται ακριβώς απέναντι.

Το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού υπήρξε η πρώτη σοβαρή ιδιωτική προτοβουλία μετατροπης της Πειραιώς σε δρόμο Πολιτισμού.Έργα του Ερνέστου Τσίλλερ, όπως η μικρή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και το παλιό ορφανοτροφείο, συνδυάζονται με τα νεοκλασικά κτίρια του Υπουργείου Πολιτισμού, τον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού και με πρόσφατα αναμορφωμένες πλατείες, όπως η Πλατεία Κουμουνδούρου. Και καθώς κατηφορίζουμε προς τον Πειραιά, το ένα εργοστάσιο διαδέχεται το άλλο και μαζί τους ξετυλίγεται η σύντομη όσο και σημαντική βιομηχανική και βιοτεχνική ιστορία της Αθήνας.
Το εργοστάσιο παρασκευής σοκολάτας Παυλίδης αποτελεί σήμα κατατεθέν της περιοχής των κάτω Πετραλώνων για πάνω απο έναν αιώναΤο εργοστάσιο Παυλίδης, αποτελεί ξεχωριστό κτίριο με ιδιαίτερη σημασία και συμβολή στην ανάπτυξη της γύρω περιοχής. Το εργοστάσιο Ελαΐς, το εργοστάσιο της ΙΟΝ, της ΗΒΗ, της ΧΡΩΠΕΙ, το εργοστάσιο φωταερίου, είναι όλα τους παραδείγματα που υπήρξαν ή συνεχίζουν να υπάρχουν, και που καθιστούσαν την Οδό Πειραιώς μια λεωφόρο με έντονη παραγωγική δραστηριότητα, η οποία συνέδεε τους επιχειρηματικούς πόλους τους λεκανοπεδίου με τον υπόλοιπο κόσμο μέσω του Πειραιά και συσπείρωνε πέριξ της το σύνολο σχεδόν της καινοτομίας και της βιομηχανικής ανάπτυξης της πρωτεύουσας. Οι εργατικές πολυκατοικίες στον Ταύρο κατασκευάστηκαν εν μέρει και για να παράσχουν στέγαση σε όλους αυτούς τους εργάτες που δούλευαν κατά μήκος της Πειραιώς και που έψαχναν για φτηνή κατοικία κοντά στον χώρο εργασίας τους. Το ιστορικό κέντρο της Παλιάς Αθήνας, το εμπορικό κέντρο της Πόλης, οι εργατικές συνοικίες, οι περιοχές ήπιας βιομηχανικής χρήσης, το εμπόριο και ο πολιτισμός, όλα αυτά συνταιριάζονται και στοιχειοθετούν μια πολυμορφία και μια ιδιαίτερη δυναμική στην οδό Πειραιώς, που όμοια της δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην Αθήνα.

Το εργοστάσιο Ελαίς συνεχίζει και αυτό την μακραίωνη παρουσία του στην Οδό Πειραιώς.Πρόκειται για εταιρεία με ιδιαίτερη συμβολική και ιστορική σημασία για την καθημερινότητα των Ελλήνων.Όμως μέχρι εδώ όλα καλά. Θα περίμενε κανείς ότι αυτή η λεωφόρος, με τα τόσα προτερήματα και τις τόσες δραστηριότητες που έχουν αναπτυχθεί γύρω της, θα είχε βρει μια θέση στην πολιτιστική ζωή της Πόλης αντάξια της ιστορίας και της συμβολής της. Δυστυχώς όμως, η Πειραιώς ποτέ δεν μπόρεσε να ξεφύγει από την πανθομολογούμενη μετριότητα και τον καιροσκοπισμό που χαρακτηρίζει διαχρονικά την Ελληνική Πολιτεία στον τρόπο που αντιμετωπίζει τον δημόσιο χώρο.
Το εμπορικό κέντρο Athens Heart, αποτελεί έναν καινούργιο χώρο αγορών και διασκέδασης που μπορεί να εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς για την Οδό Πειραιώς.Ειδικά τα τελευταία 3-4 χρόνια, η εικόνα μιας σταδιακής αλλά προς την σωστή κατεύθυνση οικιστικής ανάπτυξης και πολιτιστικής ανέλιξης έδωσε την θέση της σε ένα ιδιότυπο πάρκο παράνομων κέντρων διασκέδασης, υπαίθριων χώρων στάθμευσης, οίκων ανοχής, κινέζικων καταστημάτων, μεταναστευτικών γκέτο, ημικατεστραμμένων διαφημιστικών πινακίδων και κουφαριών από ξεχασμένα εργοστάσια και αποθήκες.
Το Σχολείον της Ειρήνης Παππά, ανοίγει τις πόρτες του κάθε χρόνο στο κοινό, εντασσόμενο στο Φεστιβάλ Αθηνών.Η εικόνα φαντάζει περισσότερο με βομβαρδισμένη πόλη όπου οι βόμβες κτύπησαν μόνο επιλεγμένους στόχους και όχι το σύνολο της. Μπορεί να περπατάς και να βλέπεις στα αριστερά σου το αρχαίο νεκροταφείο του Κεραμεικού και στα δεξιά σου να στέκονται επιβλητικά, δίπλα σε ένα παρατημένο νεοκλασικό του 19ου αιώνα, οι ψησταριές "Λεωνίδας". Λίγο πιο κάτω, στα δεξιά σου να βλέπεις το αισθητικά άρτιο Μουσείο Μπενάκη και στα αριστερά σου τσιμεντένια κατοικήσιμα κουτιά, με εμφανή τις παράνομες προσθήκες πάνω τους και δίπλα σε αυτά ένα πρόχειρα περιφραγμένο γκαράζ που λειτουργεί μόνο για τα κέντρα διασκέδασης της περιοχής. Δρόμος που θα μπορούσε να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση και για τις υπόλοιπες πόλεις της Ελλάδας, παραμένει φυλακισμένος, παρά τα θετικά του στοιχεία, στην αποσπασματικότητα, την προχειρότητα και την έλλειψη σχεδίου τόσο από την Πολιτεία όσο και από κάποιους ιδιώτες επενδυτές.

Το νέο κτίριο του Μουσείου Μπενάκη, άλλαξε τα δεδομένα της Μουσειολογίας στην Αθήνα, φιλοξενώντας μεγάλες αναδρομικές εκθέσεις Ελλήνων ζωγράφων, με μεγάλη επιτυχία, και οργανώνοντας εκθέσεις μοντέρνας τέχνης Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών.Ο δρόμος αυτός όμως θα μπορούσε με 10 μόνο παρεμβάσεις να αλλάξει ριζικά μορφή και να καταστεί προπομπός μεγάλων παρόμοιων αλλαγών στο κέντρο της Αθήνας. Μέσα από 10 ταυτόχρονες αισθητικές και λειτουργικές παρεμβάσεις, κατά μήκος της μεγάλης οδού, θα επιτυγχάνονταν τρεις κύριοι στόχοι: α) Ανάδειξη ενός ενιαίου πολιτιστικού και ψυχαγωγικού πόλου από τον Πειραιά μέχρι την Ομόνοια, β) Προστασία του περιβάλλοντος και βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών μέσα από στοχευμένες δράσεις «ανοίγματος» της πόλης στους κατοίκους της και γ) καταλυτική αισθητική αναβάθμιση περιοχών ξεχασμένων από την Πολιτεία, αφημένων στην παρακμή και τον ελληνότροπο μαρασμό.
Οι δέκα προτάσεις μου για την Οδό Πειραιώς είναι οι εξής:

1) Μετονομασία της οδού και επίσημα πλέον σε Οδό Πειραιώς. Προσωπικά δεν με παραξενεύει το γεγονός που ένας τόσο γνωστός δρόμος όπως αυτός έχει διαφορετική ονομασία στα χαρτιά και στις πινακίδες από αυτόν που ξέρουν και χρησιμοποιούν χιλιάδες Αθηναίοι καθημερινά. Το ίδιο συμβαίνει με την οδό Πατησίων αλλά και με την οδό Πανεπιστημίου. Η Πειραιώς, από την Ομόνοια μέχρι την διασταύρωση με την Ιερά Οδό ονομάζεται Παναγή Τσαλδάρη, ενώ το τέλος της σε Γρηγορίου Λαμπράκη (πρώην Βασιλίσσης Σοφίας). Είναι καιρός τα δημοτικά συμβούλια των Δήμων από τους οποίους περνά ο δρόμος, να πάρουν επιτέλους την απόφαση να μετονομάσουν όλη την λεωφόρο σε Οδό Πειραιώς, από την αρχή έως το τέλος της. Χωρίς παρεκκλίσεις ή τμηματικές ονοματοδοσίες προς τέρψιν των εκλογικών ευαισθησιών των δημοτών.

2) Οργάνωση Συνεδρίου που θα θέσει τις βάσεις για την μελλοντική πολιτιστική ανάπτυξη της Πειραιώς, για να αποτελέσει παράδειγμα ανάπτυξης και σεβασμού στην ιστορία της Αθήνας. Οι αρμόδιοι Δήμοι, με πρωτοστάτη τον Δήμο Αθηναίων, και σε συνεργασία με τους άμεσα ενδιαφερόμενους ιδιώτες και προέδρους των Πολιτιστικών Οργανισμών της Πειραιώς, θα μπορούσαν να απευθύνουν πρόσκληση σε ειδικούς επιστήμονες γύρω από ζητήματα οικιστικής ανάπτυξης, πολιτιστικής διαχείρισης, περιβαλλοντικής αναμόρφωσης και πολεοδομικής ανασυγκρότησης, να συμμετάσχουν στο Συνέδριο και με τα συμπεράσματα τους να ενισχυθεί η ιδέα μιας ολοκληρωμένης αντιμετώπισης της Πειραιώς.

3) Δημιουργία του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου για την ολοκληρωτική απαγόρευση πολεοδομικής ανάπτυξης πέραν της πολιτιστικής και της ανάδειξης των ήδη υπαρχόντων βιομηχανικών μονάδων. Με άλλα λόγια, θα πρέπει οι αρμόδιοι Δήμοι, σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος αλλά και το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων να δημιουργήσουν το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο που θα προβλέπει συγκεκριμένους όρους χρήσης των χώρων εκατέρωθεν του δρόμου, θα διασφαλίζει την ήπια οικιστική ανάπτυξη και την δημιουργία ενός θεσμικού οργάνου που θα αποφασίζει ποιο κτιριακό σχέδιο μπορεί να εγκριθεί και να κατασκευαστεί πάνω στον δρόμο και πιο όχι. Και όλα αυτά, έχοντας ένα σαφώς οριοθετημένο στόχο πολεοδομικής ανάπτυξης που θα δίνει έμφαση στα Μουσεία, στους Πολιτιστικούς χώρους, στα πάρκα, στις γκαλερί, στην ανάπλαση νεοκλασικών κτιρίων, στους πολυχώρους, στον αθλητισμό, στα μικρά εμπορικά κέντρα και στην αναμόρφωση των ξεχασμένων βιομηχανικών κτιρίων.

4) Φοροκίνητρα στους ιδιοκτήτες πολυκατοικιών και εγκαταλελειμμένων νεοκλασικών κτιρίων να μετατρέψουν τα ακίνητα τους σε πρότυπα κτίρια αισθητικής αναμόρφωσης, βιοκλιματικής υποδομής και εξοικονόμησης ενέργειας. Όχι μόνο τα εγκαταλελειμμένα νεοκλασικά κτίρια θα πρέπει επιτέλους να αναμορφωθούν από την Πολιτεία σε συνεργασία με τους ιδιοκτήτες, αλλά και οι μεγάλες εργατικές πολυκατοικίες, όπως και οι πολυκατοικίες που προορίζονται για χώρους εργασίας, θα πρέπει να μετατραπούν σε βιοκλιματικά κτίρια, με σαφή προσανατολισμό στην εξοικονόμηση ενέργειας και την αισθητική αναβάθμιση. Η Πολιτεία, δίνοντας κίνητρα με την μορφή απαλλαγών π.χ. από μέρος των δημοτικών τελών, μπορεί, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, να αναζωογονήσει το κέντρο της Αθήνας και του Πειραιά, να φέρει περισσότερους κατοίκους στην Οδό Πειραιώς και να απομακρύνει την εικόνα του εγκαταλελειμμένου, του μίζερου και του σκοτεινού από μια τόσο ωραία και ενδιαφέρουσα διαδρομή.

5) Δημιουργία ενός ενιαίου φορέα επικοινωνίας όλων των εκπροσώπων των Μουσείων, των Πολιτιστικών πολυχώρων, των εμπορικών κέντρων αλλά και της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, με σκοπό την κοινή επικοινωνιακή προβολή του έργου τους, την δημιουργία κοινών προσφορών για τους πολίτες, την πληρέστερη ενημέρωση και την δημιουργία συνδυαστικών δραστηριοτήτων. Ένα παράδειγμα θα μπορούσε να ήταν μια αναδρομική έκθεση γύρω από την Μελίνα Μερκούρη, η οποία θα μπορούσε «να σπάει» σε πολλά μουσεία κατά μήκος της Πειραιώς και που θα έδινε το κίνητρο στους επισκέπτες να επισκεφθούν όλους τους πολιτιστικούς χώρους, από τα θέατρα και τα μουσεία, μέχρι τα εμπορικά κέντρα και τον πολυχώρο στο Γκάζι. Στα πλαίσια αυτής της πρότασης, θα μπορούσε να υιοθετηθεί και η έκδοση της κάρτας «Πολιτισμού Οδού Πειραιώς», η οποία θα παρείχε εκπτώσεις και μπόνους σε όσους επισκέπτονται συχνά και συνδυαστικά όλους αυτούς τους χώρους.

6) Άμεση αποπεράτωση του υπόγειου γκαράζ, δίπλα από την Τεχνόπολη στο Γκάζι, το οποίο παραμένει περιφραγμένο εδώ και χρόνια και που δεν αφήνει να αναδειχθεί η άλλοτε πανέμορφη πλατεία που βρίσκεται ακριβώς από πάνω του. Απομάκρυνση του Αμαξοστασίου του ΗΛΠΑΠ, το οποίο είναι κτισμένο ακριβώς επάνω στο αρχαίο νεκροταφείο του Κεραμεικού. Η απομάκρυνση του έχει εξαγγελθεί ήδη από το 2003, χωρίς όμως να έχει αλλάξει απολύτως τίποτα.

7) Αφαίρεση των προκλητικά μεγάλων διαφημιστικών πινακίδων καθώς και ακαλαίσθητων πινακίδων καταστημάτων που στερούνται αισθητικής και σεβασμού στο περιβάλλον. Η ενέργεια αυτή μπορεί να γίνει αποκλειστικά από τις δημοτικές αρχές, αλλά θα μπορούσαν να συμβάλλουν και εθελοντικά Αθηναίοι πολίτες, μετά από κάλεσμα των Δημάρχων της περιοχής (σε συνεργασία με πρωτοβουλίες όπως αυτές του ΣΚΑΙ). Στην δέσμη μέτρων θα μπορούσε να προστεθεί και η αφαίρεση των κλιματιστικών από τις προσόψεις των κτιρίων και η τοποθέτηση τους στο πίσω μέρος των πολυκατοικιών.

8) Αφαίρεση όλων των άχρηστων μεταλλικών αντικειμένων, των σκελετών παλαιών γιγαντοαφισών, και πρόχειρων κατασκευών αμφιβόλου σκοπού, τα οποία συνεχίζουν να υπάρχουν και να συντελούν στην γενικώς υποβαθμισμένη εικόνα του δρόμου. Η κατάσταση επιδεινώνεται καθώς πλησιάζουμε στον Πειραιά καθώς όλα αυτά συνδυάζονται και με δεκάδες εγκαταλελειμμένα βιομηχανικά κτίρια τα οποία περιμένουν και αυτά με την σειρά τους της πολυπόθητη αξιοποίηση.

9) Νέα ασφαλτόστρωση σε αρκετά σημεία της Οδού, αντικατάσταση χαλασμένων φωτιστικών, εγκατάσταση πυλών εισόδου στην λεωφόρο σε Ομόνοια και Πειραιά, έτσι ώστε ο οδηγός ή ο πεζός να γνωρίζει ότι εισέρχεται σε μια ειδικά διαμορφωμένη Οδό, πρότυπο και για τις υπόλοιπες μεγάλες Οδούς της Αθήνας.

10) Άμεση απομάκρυνση όλων των παράνομων νυκτερινών κέντρων διασκέδασης και χώρων στάθμευσης. Είναι γνωστές οι παράνομες κατασκευές που στήθηκαν κυριολεκτικά εν μια νυκτί και που αλλεπάλληλες φορές έχουν αλλάξει ονομασία και ιδιοκτησία για να γλιτώσουν τους ελέγχους και την απόδοση των φόρων. Είναι αποκλειστικά ζήτημα πολιτικής βούλησης να κατεδαφιστούν τα παράνομα κτίσματα και στην θέση τους να δημιουργηθούν πράσινοι πνεύμονες, στα πρότυπα της μετατροπής της Κορεάτικης Αγοράς σε χώρο πρασίνου. Χώροι που χρησιμοποιούνται ως υπαίθρια γκαράζ για λίγες μόνο μέρες του χρόνου μπορούν να αξιοποιηθούν για την δημιουργία παιδικών χαρών, γηπέδων και υπαίθριων πολιτιστικών πάρκων. Στον χώρο ενός κατεδαφισμένου νυκτερινού κέντρου θα μπορούσε να κτιστούν σύγχρονα συγκροτήματα σχολείων και πανεπιστημιακών σχολών προκειμένου οι νέοι να έλθουν και να δώσουν μια ανάσα ζωής στην περιοχή.

Όλα αυτά είναι βήματα τα οποία δεν χρειάζονται ούτε τεράστια ποσά για να υλοποιηθούν ούτε κάποιον ιδιαίτερο συντονισμό από πλευράς Πολιτείας και ιδιωτών. Με μια απλή νομοθετική πράξη, θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας Αναπτυξιακός Οργανισμός που θα είναι υπεύθυνος αποκλειστικά για την αναμόρφωση της Οδού Πειραιώς και στον οποίο θα έχουν μεταφερθεί όλες οι απαραίτητες αρμοδιότητες που χρειάζονται για να στεφθεί το έργο του με επιτυχία. Τα χρήματα που θα χρειαστούν για την ολοκλήρωση των 10 παραπάνω βημάτων, θα μπορούσαν να βρεθούν α) από τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί μέχρι τώρα στα παράνομα νυκτερινά κέντρα και που δεν έχουν ακόμα εισπραχθεί, β) από το άνοιγμα ειδικού τραπεζικού λογαριασμού στον οποίο θα μπορεί ο οποιοσδήποτε, σε Ελλάδα και εξωτερικό, να συμβάλλει οικονομικά για την περάτωση του έργου, γ) από την εξεύρεση χορηγών που θα ήθελαν να προσφέρουν τα χρήματα και την τεχνογνωσία σε ένα τέτοιο σχέδιο και να συνδέσουν το όνομα τους με μια τόσο ιστορική διαδρομή και δ) από την εκποίηση μεγάλης ποσότητας υλικών όπως σίδηρος, χαλκός κλπ, τα οποία βρίσκονται κατά μήκος του δρόμου και μέσα στα παλιά εργοστάσια και τα οποία θα μπορούσαν να συλλεχθούν και να πωληθούν σε συμφέρουσα τιμή.

Διοικητικά κτίρια σαν και αυτό θα πρέπει να μετατραπούν άμεσα σε σύγχρονα βιοκλιματικά κτίρια. Η ασχήμια των κλιματιστικών και των χαλασμένων παράθυρων είναι εμφανής...Όλα αυτά μαζί, θα μπορούσαν συνδυαστικά να συνδράμουν στην επιτυχή ολοκλήρωση ενός τόσο σημαντικού για την φυσιογνωμία της πόλης έργου. Με την βοήθεια όλων των εμπλεκόμενων φορέων, των Δήμων, των Μουσείων, των Πολιτιστικών και Εμπορικών οργανισμών και μέσω μιας συνεργατικής επικοινωνιακής προβολής του έργου, θα μπορούσε να διαδοθεί ένα φιλόδοξο όσο και αναγκαίο για την εποχή μας μήνυμα ότι κάτι αλλάζει στην πόλη, κάτι που είναι προς όφελος όλων των Πολιτών, του Περιβάλλοντος και του Πολιτισμού μας, δίνοντας έτσι το καλό παράδειγμα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας για να πράξουν το ίδιο.
Το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης φιλοδοξεί να γίνει με την σειρά του ένας νέος πόλος Πολιτισμού, ικανού να εκφράσει νέες θεατρικές τάσεις, πρωτοποριακά εικαστικά δρώμενα και αναδρομικές προβολές μεγάλων δημιουργών.