Κι επειδή κάναμε λόγο για τα αισθήματα και το δευτερεύοντα ρόλο που διαδραματίζουν στην σύνθεση ενός έργου τέχνης, εν συγκρίσει με το ρόλο του νου, στο βιβλίο του Μπέρντσλεϋ Μ., «Ιστορία των αισθητικών θεωριών» (μετάφραση Δημοσθένη Κούρτοβικ ? Παύλου Χριστοδουλίδη, εκδόσεις Νεφέλη, Αθήνα, 1989, σελ. 277-281), διαβάζουμε την ακόλουθη, συναφή με τα προαναφερόμενα, τοποθέτηση του Φλομπέρ για την παρέμβαση των αισθημάτων στο έργο ενός καλλιτέχνη:
«Η τέχνη οφείλει να υψώνεται πάνω από τα προσωπικά αισθήματα και τις νευρικές ευαισθησίες! Είναι πια καιρός να της δώσουμε την ακρίβεια των φυσικών επιστημών?».

Η τέχνη για τον Φλομπέρ δεν είναι παρά μια αναπαράσταση, και ως τέτοια, οφείλει να είναι πιστή στο πρωτότυπο. Για να επιτευχθεί η πιστή αναπαράσταση, θα πρέπει ο εκάστοτε δημιουργός να έχει προηγουμένως κατανοήσει σε βάθος το περιεχόμενο και τη δομή εκείνου που πρόκειται εν συνεχεία να αναπαραστήσει καλλιτεχνικά. Θα πρέπει, με άλλα λόγια, να έχει αποκρυσταλλώσει το θέμα του μέσα από μια μακρά (επίπονη ενίοτε) διαδικασία νοητικής επεξεργασίας των παραμέτρων που τυχόν σχετίζονται με αυτό. Προτού ξεκινήσει να αφήνει το καλλιτεχνικό του αποτύπωμα, οφείλει να έχει μορφώσει μια ορθολογικά τεκμηριωμένη άποψη για το δύσκολο εγχείρημα που πρόκειται να αναλάβει. Τα αισθήματα οφείλουν να παραγκωνίζονται ή στο βαθμό που παρεμβαίνουν, υπηρετούν σαφέστατα τις επιταγές του νου.   

Ο Φλομπέρ, όπως και ο Ζολά, ως εκπρόσωποι της ρεαλιστικής θεωρίας της λογοτεχνίας, τάσσονται υπέρ της μεθόδου που εφαρμόζει ένας εμπειρικός επιστήμονας στην προσπάθειά του να παρατηρήσει συστηματικά τη συμπεριφορά και τις αντιδράσεις των ανθρώπων. Η τακτική αυτή, στο πεδίο της ρεαλιστικής λογοτεχνίας, συμβάλλει στην όσο το δυνατό πιο αντικειμενική απόδοση των πράξεων και των κινήτρων των ανθρώπων που αποτελούν δυνάμει τους ήρωες της λογοτεχνίας. Αντιθέτως, η συναισθηματική εμπλοκή του συγγραφέα ? παρατηρητή με τα πρόσωπα που παρατηρεί, δημιουργεί διαστρεβλώσεις στους λογοτεχνικούς ήρωες, τους εμπνευσμένους από τα αληθινά πρόσωπα, λόγω των υποκειμενικών επεμβάσεων του λογοτέχνη. Το γεγονός αυτό  για τους υπέρμαχους της ρεαλιστικής αισθητικής, πολύ δε περισσότερο της νατουραλιστικής, κρίνεται απευκταίο, καθώς επηρεάζει καταλυτικά και την οπτική του αναγνώστη, η οποία κατευθύνεται από εκείνη του συγγραφέα.

Με βάση τα παραπάνω, προκύπτουν προς διερεύνηση τα εξής θέματα: Πόσο εφικτή είναι η αποδυνάμωση των αισθημάτων ενός δημιουργού τόσο κατά τη διεργασία της πνευματικής επεξεργασίας, όσο και κατά τη σύνθεση του έργου του; Πόσο σίγουροι είμαστε ότι η ρεαλιστική καλλιτεχνική αποτύπωση των πράξεων και της συμπεριφοράς των ανθρώπων που ασπάζεται ο Φλομπέρ και οι θιασώτες του ρεαλιστικού κινήματος, δεν ενέχει σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό τον υποκειμενισμό του δημιουργού; Και ακόμα: Έστω ότι δεχόμαστε πως η αναπαράσταση είναι ρεαλιστική, συνεπώς εγγίζει τα όρια της αντικειμενικότητας. Πόσοι βέβαιοι είμαστε ότι μια ρεαλιστική καλλιτεχνική απόδοση απευθύνεται αποκλειστικά στην ορθή λογική των αποδεκτών της, αποκλείοντας την ενεργοποίηση του συναισθηματικού κόσμου τους;