Νέες εμπειρίες, κυρίως το ταξίδι στην Ιταλία, όπου εντυπωσιάστηκε από τον Ραφαήλ, τον έκαναν να απομακρυνθεί από τους ιμπρεσιονιστές και να χαμηλώσει τον τόνο της παλέτας του, επιβάλλοντας μια απλοποίηση του σχεδίου. Αριστούργημα της περιόδου αυτής, που ονομάστηκε aigre μπορούν να θεωρηθούν «Οι ομπρέλες», 1883.

Από το 1890, που ξαναγύρισε σε μια χρωματική χαρά, ζωγραφίζει στο Εσσουά και στο Μεζύ και σε πολλά ταξίδια του στον Νότο, εξαίσια τοπία, σκηνές εσωτερικών και πορτραίτα, όπου σιγά σιγά επικρατεί ο πλαστικότερος τρόπος εκφράσεως που θα τον οδηγήσει και σε καθαυτό γλυπτικές εμπειρίες.

Λουόμενες

Στο Σαλόν ντ' Ωτόν του 1904 ο ζωγράφος, υποφέροντας από ρευματισμούς που θα τον αναγκάσουν να δένει το πινέλο στο χέρι του για να μπορεί να ζωγραφίζει, πετυχαίνει πραγματικό θρίαμβο. Στην τελευταία αυτή περίοδο προσπαθεί να συμφιλιώσει μορφή και φως, τονίζοντάς τα έτσι που να δίνουν πολλή ζωντάνια στη σύνθεση. Εξαιρετικά ωραίες είναι οι προσωπογραφίες γυναικών και παιδιών, όπου η απαλή χάρη μετριάζει τους κρασόχρωμους τόνους και τις παραφορτωμένες μορφές, που χαρακτηρίζουν την τελευταία παραγωγή του.

Ο χορός του Μπουζιβάλ, 1883Η ουσία της τέχνης του Ρενουάρ είναι μια άνετη και χαρωπή ανταπόκριση στη ζωή και την αισθητική ομορφιά του κόσμου. Αυτή η ευτυχισμένη στάση ακτινοβολεί μέσα από κάθε πίνακα. Τις πληθωρικές νεκρές φύσεις με άνθη και φρούτα, τα αστραφτερά μεσογειακά τοπία, τις γιορτινές σκηνές, καθώς και από τα αναρίθμητα έργα που είναι αφιερωμένα στο κεντρικό θέμα του έργου του, τις γυναίκες και τα παιδιά. «Ο χορός στο Μπουζιβάλ», το 1883 είναι ένα από τα αριστουργήματα της μακριάς σταδιοδρομίας του Ρενουάρ. Δείχνει ένα ζευγάρι νέων που έχουν χαθεί ο ένας στην αγκαλιά του άλλου και κινούνται με απλή χάρη στον αισθησιακό ρυθμό του βαλς. Ο απαλός δυναμισμός του σχεδίου και το χαριτωμένο θέμα, κατακτούν το μάτι και το πνεύμα. Εύκολα μαντεύει κανείς τους πονηρούς σκοπούς του νέου με το ψάθινο καπέλο στην κλίση του κεφαλιού, ενώ το χαμηλωμένο βλέμμα της δελεαστικής ντάμας, του μιλά για την ντροπαλή της ενδοτικότητα. Το μήνυμα του νεανικού έρωτα, τόσο φυσικά μα και τόσο λεπτά εκφρασμένο, είναι ακαταμάχητο.

Ο Ρενουάρ έχει πλαισιώσει το πρόσωπο της νεαρής γυναίκας με έναν κόκκινο σκούφο για να το καταστήσει εστιακό σημείο της εικόνας, ενώ το σκούρο μπλε κοστούμι του καβαλιέρου προβάλλει έντονα τις σεντεφένιες ρόδινες πτυχές του φορέματος της χορεύτριας. Μερικές αριστοτεχνικές λεπτομέρειες δίνουν την σκηνοθεσία, όπως, η εύθυμη παρέα στο βάθος με τα ποτήρια της μπύρας στο τραπέζι, ακόμα και το πατημένο τσιγάρο κάτω από το στροβιλιζόμενο φουστάνι της χορεύτριας. Ο Ρενουάρ επηρεασμένος από τον Μονέ και τον Σισλέ, υιοθετεί την ιμπρεσιονιστική αντίληψη του θεματικού του υλικού. Τυχαία θέματα από την καθημερινή ζωή, σε αντίθεση προς τα υψιπετή θέματα, τα γαρνιρισμένα με ρητορεία, που προτιμούσε η Ακαδημία. Επίσης τους φωτεινούς τόνους των χρωμάτων του, για να περιγράψει την ενέργεια του φωτός στο ύπαιθρο.

Κορίτσια στο Πιάνο, 1892Η ζωγραφική au plein air (ύπαιθρος), οι παλμικές κινήσεις του φωτός, το χρωματικό σπινθηροβόλημα, οι γρήγορες ελαφρές πινελιές, η ζωηρή και θερμή συμμετοχή στη ζωή πλημμυρίζουν τους πίνακες του Ρενουάρ και τους δίνουν έξαρση. Με τον πίνακα «Κορίτσια στο πιάνο» το 1892, θεματογραφικά ο καλλιτέχνης ξαναγυρίζει στον ανθρωποκεντρισμό, αναζητώντας την παρουσία του ανθρώπου μέσα στο ζωντανό φως του υπαίθρου. Έλεγε πως αγαπά τους πίνακες που του προκαλούσαν την επιθυμία να βαδίσει μέσα τους, αν είναι τοπία, ή να περάσει το χέρι του σε μια πλάτη, αν είναι γυναίκα. Την άποψη της ζωγραφικής του υπαίθρου την τήρησε και στην ατμόσφαιρα των εσωτερικών χώρων, στα γυμνά και στα πορτραίτα του, στα οποία έδωσε πλαστικότερη μορφή και απαλότερη χάρη στους τόνους των χρωμάτων.

Λουόμενη, 1893Στο έργο του «Λουόμενη» το 1893, το γυναικείο γυμνό είναι το αγαπημένο θέμα του Ρενουάρ, που περιορίζει τον διάκοσμο για να δώσει σε αυτό το γυμνό τη δυνατότητα να ανθοβολήσει σε όλη τη λαμπρότητά του. οι φόρμες, σε μεγάλες διαστάσεις, λούζονται σε ένα διάχυτο φως, που τονίζει τους όγκους με λεπτότητα και ευαισθησία. Τοποθετημένες σε ένα χώρο όπου κυριαρχούν, προσφέρουν μια όψη όλο και λιγότερο νατουραλιστική. Το χρώμα εμφανίζεται ομοιογενές και ικανό να διαποτίσει τα πάντα. Μια νέα έκρηξη χρωμάτων, πλημμυρίζουν τα πρόσωπα και τα πράγματα.

Βιβλιογραφία:

- E.H. Gombrich, 1998, «Το χρονικό της Τέχνης», Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης
- Εγκυκλοπαίδεια έγχρωμη «ΔΟΜΗ», Όλες οι γνώσεις για όλους, Τόμος 13ος, 1975, Εκδόσεις «ΔΟΜΗ» Αθήναι
- Εγκυκλοπαίδεια έγχρωμη «ΔΟΜΗ», Όλες οι γνώσεις για όλους, Πινακοθήκη, 1975, Εκδόσεις «ΔΟΜΗ» Αθήναι
- Τα Μεγάλα Μουσεία του Κόσμου, (Εθνική Πινακοθήκη-Ουάσιγκτων), (Λούβρο-Παρίσι), (Μουσείο Καλών Τεχνών-Βοστώνη), 1970, Εκδόσεις Φυτράκη-Αθήναι
- Ιστοσελίδα της Wikipedia